Thema Kees Francke
Portretten van Onbekenden |ohan Everaers
Arthur Cravan Cent Ans luidde de mededeling in de kleine adverten
ties van een landelijk dagblad. Dezelfde tekst figureerde op een her
inneringsansichtkaart die in honderdvoud werd verstuurd binnen
het mailart-netwerk. Op die kaart ook een soort uitschuif-bokshand-
schoen boven de Golf van Mexico. Fabian Avenarius Lloyd, alias
Arthur Cravan bleek nogal anoniem. Op de kaart reageerde niemand
en de enige reactie die ik ontving op de advertentie (Qui est Cra
van?) bevestigde slechts die anonimiteit. Arthur Cravan, bokser,
conferencier, dichter en volle neef van Oscar Wilde had enkele jaren
voor zijn honderdste geboortedag in 1987 mijn aandacht getrokken
vanwege zijn opvallende dadaïstische acties. Met een bakfiets ventte
Cravan in de straten van Parijs zijn tijdschrift Maintenant. Hij wissel
de conferences af met het voorlezen van gedichten en bokspartijtjes
en hij zag er niet tegen op zulke soirees te verlevendigen met enkele
pistoolschoten. Hij werd uitgeroepen tot Frankrijks bokskampioen
bij de amateurs zonder een klap te hebben uitgedeeld aangezien z'n
tegenstanders het uiteindelijk niet tegen hem durfden op te nemen.
In 1916 was hij de uitdager van de wereldkampioen boksen in alle
categorieën Jack Johnson. De wedstrijd vond plaats in Barcelona
waar het publiek zich bekocht voelde nadat Johnson binnen de kort
ste keren een eind aan het gevecht had gemaakt. In december van
hetzelfde jaar nam Cravan samen met dieven, deserteurs, speculan
ten, prostituees en avonturiers de boot van Barcelona naar New
York. Ook aan boord bevond zich Leon Trotsky, die vers was gearri
veerd uit Bolsjewiekenland en van hem vernam dat hij "prefered to
slug Yankees in a noble sport than to get his chest driven in by some
ignorant German". In New York maakte Cravan het al te bont toen
hij tijdens een performance zwaar onder invloed pistoolschoten op
het publiek loste. Picabia, Duchamp en andere kunstenaars hadden
de grootste moeite hem van het toneel te halen. Vrienden betaalden
zijn boetes. Hij verhuisde naar Mexico, trad er in het huwelijk met
Mina Loy en verdween rond 1920 tijdens een boottochtje op zee.
De korte schets hierboven zal voor velen een onvolledig portret van
een onbekende zijn. Niet onbekend echter voor Kees Francke, die
één van de honderd ontvangers was van mijn hommage. Kees had
eerder al een portret gemaakt van Cravans echtgenote, de dichteres
Mina Loy. Op een tentoonstelling in Delfshaven presenteerde hij
16
