Ik vergat Zierikzee en ik vergat de overnachting van Hugo in het Van
Oppen Hotel, dat nu China-Garden heette. Vanuit mijn ooghoeken
bespiedde ik mijn medepassagiers. Wie van ons zou het slachtoffer
worden? Die oude naast me op zijn aftandse sportschoenen? Bij hem
was er waarschijnlijk weinig te halen. Het echtpaar dat op een een
eiige grijze tweeling leek? Of de jonge zakenvrouw met haar Samso-
nite koffertje en haar sjieke handtasje die in volmaakte berusting
voor zich uit staarde?
Het ideale slachtoffer stond echter wat apart van de overige reizigers
en schopte geagiteerd met de punt van zijn schoen tegen een beton
nen paal. Kapitaalkrachtig heerschap, duur merkhorloge waarschijn
lijk, wat moest hij in de Metro? Hij trok met een mondhoek, frie
melde aan zijn neus en vermeed ieder oogconctact. Als ik een aan
komende crimineel was zou ik het wel weten.
Het kabaal ging onverminderd door, maar bij mij trad een zekere
vorm van gewenning op. Ik begon weer aan andere zaken te denken
en maakte me druk over mijn aansluiting op Rotterdam-Centraal.
Als alles meezat kon ik over een uur in Utrecht zijn. Ondanks mijn
gepeins merkte ik dat er na een tijdje iets in de toonzetting achter
me veranderde. Raakte de lol er een beetje af? Ik keek voorzichtig
opzij en zag dat er enig overleg plaatsvond. Vervolgens maakten
enkele jongens zich los uit de groep en slenterden naar een wach
tende passagier. Een van hen fluisterde wat en de aangesproken man
greep onmiddellijk in zijn jaszak en haalde zijn portemonnee te
voorschijn. Hij overhandigde frank en vrij een bankbiljet, maar ik
kon op afstand niet uitmaken om hoeveel euro het ging. Vervolgens
trok het groepje naar de jonge vrouw met het professionele uiterlijk.
Ik begreep nu dat ik me vergist had. We zouden er allemaal aan moe
ten geloven. Onbewogen greep ze haar handtasje, graaide erin en
overhandigde sierlijk haar bankbiljet alsof ze voor een onzichtbaar
maar o zo voortreffelijk product betaalde. Deze keer kon ik onder
scheiden om hoeveel het ging.
Godverdomme, dacht ik, tien euro, dat is wel een beetje veel als bij
drage voor het Grote en Onvermijdelijke Slavernij Monument.
Was ik net zo pragmatisch ingesteld als mijn landgenoten, vroeg ik
me vervolgens af? Was ook ik een witte schijtlaars die voor tien euro
zijn angst afkocht? De prijs van verzet was niet zo moeilijk in te
schatten. Een mes op mijn strot of een revolver op mijn slaap. Ik
voelde in toenemende mate woede door mijn lijf jakkeren. En in
30