De totale Ramp
Paul van Leeuwenkamp
"In een moment van opklaring zagen de aanwezigen een muur van
water op zich toestormen. Niemand had de kracht of de tijd iets te
ondernemen. Het water stortte zich op het huis en sloeg het finaal
uit elkaar. Het puin was op het zelfde moment verdwenen, alles met
zich mee in de diepte sleurend."
Dit is geen beschrijving van de Februariramp uit 1953. Het is een
visioen. Niet van Johan van Veen bijgenaamd Dr. Cassandra, de
waterbouwkundige die al jaren waarschuwde voor de toestand van
de Zeeuwse en Zuid-Hollandse dijken en over wie recentelijk bij
Uitgeverij Balans een biografie is verschenen. Er is nog een andere
ziener onlosmakelijk met de Deltawerken verbonden en dat is Sven,
Sven de ziener. Hij werd bij de vijftigjarige herdenking echter niet her
dacht, ook al verscheen in 1978 bij Teleboek BV al een beschrijving
van zijn Zeeuwse periode, opgetekend door Steef Maaskant.
Maaskant begint Svens levensbeschrijving met de volgende con
statering: "Vlak na de watersnoodramp in 1953 was hij komen op
dagen. Zo maar uit het niets." Wat zich daarvoor in Svens leven
heeft afgespeeld blijft buiten beschouwing, maar deze beperking
wordt gecompenseerd door de gedetailleerdheid waarmee Svens
leven vanaf zijn aankomst in Zeeland wordt blootgelegd. Ook in
Zeeland blijkt het leven altijd al een kwestie van liefde en dood te
zijn geweest, van sociale onrust en criminaliteit, van vooruitgang en
dramatiek. Maaskant toont ons de harten en de hoofden van zowel
Sven als degenen die in zijn leven een rol speelden, en hij toont de
samenleving waartoe Sven was veroordeeld.
Beperkt tot de twee a drie pagina's die ik tot mijn beschikking heb,
ontbreekt mij de ruimte in te gaan op deze algemeen menselijke be
levenissen en moet ik mij beperken tot de gebeurtenissen die direct
betrekking hebben op de Ramp en de daaruit voortvloeiende Delta
werken.
Svens relatie daarmee werd duidelijk in het café. Toen de Deltawer
ken daar ter sprake kwamen, hield Sven zijn eerste publieke redevoe
ring: "Wee hem die zich vergrijpt aan wat de zee eigen is... Als dat
gene wat haar toebehoort wordt afgesloten, zal zij wraak nemen...
Uw stranden zal zij langzaam wegvreten om diepte te maken voor
uw kusten, dan zal zij grondstromen als een cirkelzaag voor uw
kusten laten draaien, die uw kustwering van haar fundamenten ont
doen... Zij zal heel uw land overspoelen en gedeelten van uw buur-
59