als achtergrond de 'american way of life', is nog altijd relevant. Door
het wegvallen van het communisme lijkt de kapitalistische 'rat race'
het enige wat ons rest. Doordat de overheid steeds meer van haar
verantwoordelijkheden privatiseert, bedreigen de problemen van
Fisset tegenwoordig iedereen en het beeld van de american dream dat
Verrips geeft, is ons heden geworden.
Ook Witte gezichten oogstte tegenstrijdige kritieken. Het was 'een
boeiende roman' Algemeen Dagblad) met grote journalistieke kwali
teiten (De Nieuwe Gazet). Ab Visser, die eerder nog negatief was,
noemde het in De Leeuwarder Courant 'de doorbraak van Ger Verrips',
maar Tom van Deel beoordeelde Verrips als een 'schrijver van
clichés'.
Na enkele vruchtbare jaren stokte Verrips' productie en pas in
1979 volgde zijn vijfde roman. Met andere ogen verscheen bij De
Arbeiderspers en beschrijft waarom Verrips communist werd en uit
eindelijk weer met de partij brak. Met behulp van het dagboek van
een bejaarde nazi - hem bij toeval in handen gekomen - gaf Verrips
de roman een documentair karakter en zet hij zijn persoonlijke ont
wikkeling in een historisch kader, en geeft daarmee aan dat Verrips'
oorspronkelijke wens om historicus te worden nog steeds actief was.
Het communisme vormde de enige passende reactie op de Tweede
Wereldoorlog, waarvoor het kapitalisme in grote mate verantwoor
delijk was en waarin veel gruwelijkheden zelfs in naam van de chris
telijke God waren uitgevoerd. Het éénpartijstelsel van de communis
tische staten leidde echter tot een staatsvorm die zich niet wezenlijk
onderscheidde van nazi-DuitsIand, een conclusie die binnen de
communistische beweging niet werd getolereerd. Verrips' conclusie
was onvermijdelijk: breken met de CPN. De titel van de roman werd
bekritiseerd, maar geeft precies aan waar het Verrips om ging: steeds
bereid zijn de sociale en historische werkelijkheid van je eigen leven
in het licht van nieuwe feiten te bezien.
Verrips probeerde in Met andere ogen de keuzen uit zijn verleden te
rechtvaardigen, zoals de hoofdpersonen uit Witte gezichten dat met
die van hen deden, en misschien was zijn grote persoonlijke betrok
kenheid oorzaak van de tegenstrijdige kritieken: 'een belangrijk
boek' Utrechts Nieuwsblad'een interessant en bij tijd en wijle boei
end zelfportret' Leeuwarder Courant), maar ook een 'raar, verward,
onsamenhangend werk' en een 'baksteen van clichés' (Vrij Neder
land).
13
