North Sydney in Cape Breton naar Port-Aux-Basques in Newfound
land. Hij wilde naar Battle Harbour in Labrador, maar is daar hoogst
waarschijnlijk nooit geweest.
Tijdens mijn verblijf in Newfoundland in de zomer van 2004 was
ik min of meer toevallig aanwezig op het Festival des Déserteurs.
Cindy, de eigenaresse van Motel See Echo in Port-Au-Choix aan de
westkust vroeg me bij het inschrijven of ik naar Port-Au-Choix was
gekomen om het festival bij te wonen. Vol trots vertelde ze me dat
haar grootvader een Fransman was. He was sixteen years old when he
left the French fishing-boat, came ashore, married a young lady and from
the day he was on Newfoundland he never spoke French again. Er schij
nen enkele honderden Fransen te zijn geweest die zich in de negen
tiende en het begin van de twintigste eeuw op die manier vestigden
aan de westkust van Terre Neuve. Frankrijk had het visrecht rond
Newfoundland terwijl het land in Engelse handen was. Het verhaal
van Cindy over de Franse deserteurs deed me onmiddellijk denken
aan Arthur Cravan. Cravan was een echte deserteur in de zin dat hij
weigerde dienst te nemen in het leger. Deserteur Cravan had daarbij
een kapitale vergissing gemaakt. Newfoundland was Engels, en net
als de rest van Canada in oorlog. Arthur liep dus wederom gevaar om
'voor een loop terecht te komen.' In The Last Lunar Baedeker van
Mina Loy is te lezen dat Arthur in oktober 1917 Newfoundland had
bereikt en in de bij Editions Gérard Lebovici verschenen biografie
van Arthur Cravan door Jean-Pierre Bégot is een brief afgedrukt die
Arthur schreef op 26 september 1917 vanuit Curling aan de westkust
van Newfoundland. Die brief is voorlopig een van de weinige teke
nen van zijn leven op Terra Nova. In dezelfde biografie valt te lezen
dat Gabrielle Buffet-Picabia van Cravan een ansichtkaart ontving die
gedateerd was op Newfoundland.
The Western Star, een plaatselijke krant die in die tijd in Curling
verscheen, rept met geen woord over de aanwezigheid van Cravan.
Cravan veroorzaakte overal waar hij zich vertoonde schandalen en
relletjes. Maar niet hier. Hij had een duidelijke reden om zich niet te
roeren na zijn vergissing om naar Newfoundland te komen. Er zijn
enkele vage sporen van Cravan die leiden naar vissersboten en de
schrijver Blaise Cendrars schreef in 1949 vrij uitgebreid over de reis
van Cravan naar Newfoundland. De door Cendrars beschreven
brieven van Cravan aan zijn echtgenote in Parijs zijn echter nooit
54
