ORANJEMYTHE
Sinds Willem de Zwijger het fundament legde voor de Neder
landse onafhankelijkheid, kan ons land niet voortbestaan zon
der de heilzame leiding en bescherming van de familie van
Oranje. Zo ongeveer luidt de Oranjemythe waaraan heden ten
dage nog steeds op grote schaal geloof wordt gehecht. Dat de
werkelijkheid wel eens anders lag, bewees de verraderlijke aan
slag op Amsterdam (in 1649) door Willem II, die slechts werd
verijdeld doordat de stadhouder zo slim was op de Gooise hei
de te verdwalen, waardoor de stad in staat van verdediging kon
worden gebracht en de staatsgreep niet doorging. Willem was
daarna zo vriendelijk al in 1653 aan de pokken te sterven en
een ongeboren zoon achter te laten, waarna de meeste Neder
landse gewesten het stadhouderschap ijlings afschaften.
In 1672 raakte ons land echter in oorlog met Engeland, Frank
rijk, Munster en Keulen. Deze gebeurtenis veroorzaakte een golf
van massahysterie, ons welbekend uit de uitspraak dat 'het volk
redeloos, de regering radeloos en het land reddeloos' was. De
opwinding leidde tot de gruwelijke moordpartij op raadpensio
naris Johan de Witt en zijn broer Cornells, die gezien werden
als de grootste sta-in-de-wegs voor het benoemen van de jonge
Willem III tot stadhouder van Holland, Zeeland, Utrecht, Gel
derland en Overijssel en tot kapitein-generaal van het leger.
Een uitzinnige massa Oranjeaanhangers vilde beide Dordtse
broeders op het Groene Zootje in Den Haag, waarna de weg vrij
was voor een 'machtsovername' door de prins, die door het
volk gezien werd als de enige die het land zou kunnen redden.
Dat hij dat nog deed ook, zij het deels door het succes van de
vloot onder Michiel Adriaansz. de Ruyter, droeg extra bij tot de
mythe dat het vaderland niet zonder de familie van Oranje
kon. Vervolgens bracht Willem III het in 1689 tot koning van
Engeland, waarna hij de Republiek tegen wil en dank, en in
