of the 19th-century scientific romance' zou zijn. Opvallend is
de afwezigheid van De ontdekking van de hemel uit 1992, het
wereldwijde succes dat volgens de definities in de encyclopedie
zelf ook tot de fantasy zou moeten worden gerekend, net als De
Duivelsverzen van Rushdie, een boek dat wel wordt besproken.
In Nederland en Vlaanderen succesvolle fantasyschrijvers als
Wim Gijsen, Peter Schaap, W.J. Maryson en Guido Eekhaut
worden in deze encyclopedie niet genoemd - zij zijn niet in het
Engels vertaald.
Fandata (2000), het meest uitgebreide 'lexicon van de fantasti
sche lectuur in het Nederlands', geeft naast De ontdekking van de
hemel en De toekomst van gisteren titels als De diamant (1954),
Quauhquauhtincham in den vreemde en Wat gebeurde er met
sergeant Massuro? (in De versierde mens, 1957), De gezochte spiegel
(1983), De pupil (1987) en Het beeld en de klok (1989).
Op grond van dit alles moet je wel concluderen dat Harry
Mulisch de bekendste Nederlandstalige auteur van fantasy
en sciencefiction is. De vakliteratuur laat er geen twijfel over
bestaan.
Mulisch in relatie met sciencefiction en fantasy
Dat Mulisch sterk door het fantastische wordt gedreven mag als
bekend worden beschouwd, maar de aanduiding fantastisch is
natuurlijk veel breder dan alleen maar fantasy en scienceficti
on. Bij de afbakening van fantasy onderscheiden Clute en
Grant twee verschijningsvormen. Kort weergegeven is het a)
een verhaal dat zich afspeelt in een onmogelijke wereld, maar
dat binnen de context van die wereld wél mogelijk is of b) een
verhaal in de ons bekende wereld maar met gebeurtenissen die
daarin onmogelijk zijn. Het raakpunt tussen deze twee vormen,
namelijk het zodanig verstoren van onze vertrouwde realiteit
dat iets zichtbaar of voelbaar wordt van een diepere of in ieder
geval andere werkelijkheid, kan als de kern van fantasy worden
beschouwd.
Sciencefiction onderscheidt zich van fantasy doordat het die
onmogelijke wereld of die onmogelijke gebeurtenissen met
(pseudo)wetenschappelijke extrapolaties probeert te verklaren.
Sciencefiction wordt wel beschouwd als een subgenre van
fantasy, een door de opkomst van de natuurwetenschappen ge-