dichters en schrijvers bij elkaar te krijgen en een tijdschrift te vullen met poëzie, proza, essays, foto's, tekeningen en collages. Want hoewel het surrealisme tijdens de jaren twintig en dertig internationaal veel succes kende vond het in de Nederlandse letterkunde niet veel aanhangers. Pas later was het de beweging van Vijftig met Lucebert en Claus en de Cobragroep die inte resse kregen voor het werk van waanzinnigen en de nadruk legden op creatieve spontaniteit. Maar De Schone Zakdoek bood de mogelijkheid om in een kleine kring op een minder zware en serieuze manier kunst en literatuur te beoefenen en te ex perimenteren met nieuwe genres. Waarbij de uitgangspunten soms ver uit elkaar lagen. Van Theo van Baaren is bekend dat hij een diepe bewondering had voor het werk van Margritte en Max Ernst. Vlak voor zijn dood schreef hij nog een studie over Jeroen Bosch, die alge meen geldt als een van de voorvaderen van het surrealisme. Buddingh' daarentegen stond bekend als een literaire kame leon, die eerst romantisch-realistische poezie schreef, daarna surrealistisch werk, om tenslotte als nieuw-realist te eindigen. Maar het was hem er ook niet om te doen om, zoals veel Franse kunstenaars, maatschappelijke vrijheden te veroveren. Het ging hem om de vrijheid van geest en dat bezorgde hem de vrijheid om zich aan te sluiten bij welke stroming hij maar wilde. 36 afleveringen heeft het tijdschrift voortgebracht voordat het door de Duitse bezetting werd gedwongen te stoppen en de medewerkers gevaar begonnen te lopen. Hun kunstvorm werd in die dagen als ontaard aangemerkt. Er zijn nu eenmaal mensen die altijd denken dat ze worden aangevallen wanneer iemand een mening verkondigt. In 1981 verscheen een bloemlezing, samengesteld uit alle jaar gangen van De Schone Zakdoek bij Meulenhoff in Amsterdam. Het is het enige publieke exemplaar dat de legende levend houdt en dat ik nu dus in mijn bezit heb. Met tekeningen van o.a. een hooivork in broedhouding, de illustratie van een tijde lijke bewustzijnsvernauwing, Hoe spreekt de vis, gebaseerd op het compleet woordloze gedicht Nachtzang van de vis van Morgenstern, en de Danse Macabre waarbij de vingerkootjes in het rond vliegen. Ik kan me heel goed inleven in de groep

Tijdschriftenbank Zeeland

Ballustrada | 2007 | | pagina 36