STEPHANOS STEPHANIDES
Inleiding en vertaling: Kees Klok
De titel van de bloemlezing van Cypriotische literatuur die
Stella Timonidou en ik in 2004 publiceerden als het laatste
nummer van het in dat jaar opgeheven literair kwartaalschrift
Kruispunt luidde Wij wonen in een taal. Een titel ontleend aan
de filosoof E.M. Cioran en een die als geen ander opgaat voor
de Cypriotische dichter Stephanos Stephanides. Geboren in het
dorp Trikomo, in 1949, werd hij als jong kind door zijn vader
meegenomen naar Engeland, waar hij schoolging en studeerde,
zodat het Engels de taal is geworden waarin hij schrijft, meer
nog dan zijn moedertaal, het Grieks. Daarnaast heeft zijn lange
verblijf als docent in het multiculturele Guyana hem in contact
gebracht met diverse andere talen en culturen, waarvan de in
vloeden in zijn werk zijn te vinden.
Stephanos Stephanides staat niet in onze bloemlezing. Dat
komt omdat hij pas in 2005 debuteerde met de bundel Blue
Moon in Rajasthan and other poems, een publicatie van uitgeverij
Kochlias in Nicosia. Een boek dat ik in handen kreeg toen ik in
het voorjaar van 2005 met Stella te gast was bij de Cypriotische
schrijfster Niki Marangou, van wie Stephanides gedichten in
het Engels heeft vertaald. Het is een bundel die direct diepe in
druk op mij maakte door de rijkdom aan beelden en taal en
door de indringende vermenging van elementen uit de West-
Europese, de Hindoestaanse, Griekse en Turkse cultuur. In zekere
zin heeft Stephanides de pech dat zijn uitgever op Cyprus zit en
kennelijk niet de mogelijkheid heeft tot ruime distributie van
het boek in de Engelstalige wereld, want zijn poëzie verdient
meer aandacht dan zij tot nu toe heeft gekregen.
Naast dichter is Stephanos Stephanides, die in 1981 aan de
Universiteit van Cardiff promoveerde, hoogleraar vergelijkende
literatuurwetenschap aan de Universiteit van Cyprus, waarvan
hij in 1991 een van de medeoprichters was. Hij is ook decaan
van de Faculty of Humanities. Tevens is hij literair criticus en
vertaler. In 2000 verscheen bij Rodopi in Amsterdam zijn studie