datzelfde jaar verscheen zijn bundel Kameraden. Last verliet de
revisionistische sociaal-democratie om lid te worden van
Sneevliets Revolutionair Socialistische Partij. Met zijn vriend
André Gide reisde hij in 1936 naar Rusland, uit welk 'arbeiders
paradijs' de twee ontgoocheld terugkwamen. In dat jaar kwam
ook Jefs homo-erotisch getinte bundel De bevrijde Eros uit. Over
zijn vriendschap met Gide zou Last veel later het boek Mijn
vriend André Gide schrijven. In de Spaanse Burgeroorlog streed
Jef Last mee tegen de fascisten van Franco, wat hem zijn Neder
landerschap kostte, dat hij pas na de Tweede Wereldoorlog
terug zou krijgen. Eind jaren dertig timmerde hij weer aan de
weg met zijn romans De Spaansche tragedie, De laatste waarheid
en De vliegende Hollander. Van 1950 tot 1953 woonde Last in
hands Indonesië (Bali) waar hij werkte als leraar aan een middelbare
lilieu. school. Hij was bevriend met president Soekarno en met
>m bij Mohammed Hatta. Jef Last was in 1923 gehuwd met Ida ter
ogen- Haar, van wie hij scheidde en met wie hij later opnieuw trouw-
zodat de. Het paar had drie dochters. Jef was biseksueel en mede-
'ijven. oprichter van de emancipatoir homoseksuele Shakespeareclub,
Jeugd voorloper van het COC. In het voorwoord bij zijn bundel
noords- Kameraden schreef Henriette Roland Holst o.a.: "Jef Last is van
lijnen nature een liedjeszanger; zijn verzen zijn gemaakt om voor-
Vanaf
ezette
ers. In
gedragen of gezongen te worden door hen, voor wie hij ze
maakte. Zij werden geboren uit gevoelens van makkerschap
met dervenden, lijdenden, verworpenen en uitgestootenen,
