Op de toonbank glinsterde het trancheermes dat zij gebruikte
om de bananen van de tros af te snijden. Ik hoorde niet alleen
haar gesnik, maar ook een variatie daarop, een door joelende
kinderen op straat gezongen parafrase van haar hevige verdriet.
"Tristan! Kom naar je oma," riep zij. Ik liet mij het verzoek wel
gevallen en ging ietwat beteuterd naast haar op een keuken
stoel zitten. Vanaf dat moment wist zij dat ik bereid was om
uren, desnoods dagen naar haar verhalen te luisteren. Zij ver
telde van haar zoon Maurizio die in Flossenbürg door de Duit
sers was omgebracht. Uit de la van de kast haalde ze foto s van
een met Germaanse eikelmotieven versierde urn, waarin zijn as
werd bewaard samen met die van nog tweehonderd andere
jonge mensen. Allemaal jonge joden of leden van de verzets
beweging FFI, oftewel Frans Binnenlands Leger, met 'de-bloem-
aan-het-geweer', die zich de verplichtende, door machtspolitici
opgefokte hersenschim van 'liefde voor het vaderland is een ieder
aangeboren' hadden laten aanpraten.
Er waren ook foto's van Maurizio op de sportdag, Maurizio als
gespierde vrijwillige brandweerman, Maurizio op het strand
van Le Pouliguen, met de vormloze, hangende katoenen zwem
broek van die tijd. Ze zei dat hij en ik als twee druppels water
op elkaar leken. Ik vond dat het woord water nu in haar mond
een vreemde klank bezat.
De volgende ochtend vroeg, werd er, terwijl wij nog aan de ont
bijttafel zaten, op de winkelruit geklopt. Aan het lawaai van de
stationair draaiende dieselmotor hoorden wij dat het een leve
rancier moest zijn. Zij verwachtte evenwel geen levering en
stond verbaasd op. Zij was zelfs onaangenaam getroffen, dat
zag ik, want levering betekent factuur en er lagen al genoeg on
betaalde rekeningen in de fruitschaal op de schoorsteenmantel.
Met neergestroopte kousen, slofte ze uit de keuken en ging
draaien aan de hendel die de nachttralie bediende. Tegen de
chauffeur zei ze iets dat ik niet kon verstaan, dat nogal vrolijk
klonk, alsof zij de schijn wilde ophouden dat nieuwe goederen
bij haar welvarend bedrijf altijd welkom waren.
Op het zijpaneel van de vrachtwagen stond geschreven met
letters van bizarre proporties 'Apéritifs Rano, le plaisir est sans
eau', 'Rano aperitieven, het genot is zonder water'.
Zij bleek reeds besteld te hebben, terwijl ik juist had gedacht
dat de proefjes voor haar bedoeld waren om eerst vrijblijvend
een selectie te maken.