VREDE OORLOG.
63
t tige werking van het denkbeeld van vredeleveren
i ook de tallooze geschriften op, die over dat onder-
t werp het volkenregt enz. zijn geschreven. Als staat-
kundig bestanddeel had liet zich zoo ver in de ka
binetten van Europa weten in te dringen, dat het
regtmatige hulde werd gebragt in het Heilig Ver-
i bond. Intusschen was het ook meer algemeen ge-
wordenwaartoe vooral had medegewerkt eene bro
chure van Dr. Worcester uit Noord-Amerikage
titeld: „Solemn reviews of the custom of war." Van
het terrein der kabinetten was het gekomen op het
gebied van den maatschappelijken geest en als wen-
schelijke grondslag voor alle monarchien der we
reld, had het ingang gevonden in do harten van
hen, die zich sedert ook als de ijverigste voorstan
ders dezer heilige zaak hebben doen kennen.
Tn de Vereenigde Staten van Noord-Amerika, te
New-York, ontstond kort na den slag van Waterloo
en ten gevolge van gemelde brochure de eerste maat
schappij die zich ten doel stelde den algemeenen
vrede, door alle gepaste middelen te bevorderen
hare leden noemden zich vrienden van den vrede."
Ofschoon door kwakers opgerigtsloten er zich la
ter mannen aan van verschillende godsdienstige ge
zindheid en staatkundige kleur. Deze maatschappij
had onderscheidene afdeelingen zoo in de hoofd
plaatsen der verschillende staten van Amerika als
in Engeland. De ziel van al die vereenigingen was
een merkwaardig man, die vroeger in den staat
Massachusets het beroep van smid had uitgeoefend,
de nu algemeen bekende Elihü Bürritt. Eerst stelde
