VAN MOTORSCHIP TOT
SNELLE ZEILER: DE GEERTRUI
12
De Geertrui, oorspronke
lijk een Vlissings vissers
schip: VLI 3, is sedert 1973
eigendom van bagger-
maatschappij Boskalis In
ternational. Boskalis zorgt
overal ter wereld, waar dat
nodig en nuttig is, voor
goed uitgediepte vaargeu
len, voor betere havens en
alle daarbij behorende
voorzieningen, alsook
voor de totale waterhuis
houding.
Daarnaast blijkt dat de lei
ding van deze grote bag
geraar ook anderszins be
langstelling heeft voor het
water. Velen van hen, zo
blijkt, verwisselen in de
vrije uren de bureaustoel
voor de helmstok en het is
dan ook verheugend dat
het bedrijf ondermeer voor
het ontvangen van gasten
en andere p.r. activiteiten
gekozen heeft voor een
historisch belangrijk
Zeeuws erfgoed, een
schip met zijzwaarden,
een markante houten
hoogaars.
De Geertrui in actie bij
Hellevoetsluis tijdens de
Baggerwedstrijden in september
1992.
De Geertrui is meer dan zestig jaar
oud en nu, na uitvoerige restauratie en
perfecte verzorging, in een optimale
conditie. Ze krijgt dan ook heel wat
belangstelling en waardering.
Zo'n kleine eeuw geleden visten er
nog zo'n zevenhonderd tot achthon
derd hoogaarzen in en buiten de zee
gaten. Maar daarnaast verzorgden ze
ook het vrachtvervoer, zowel van
landbouwprodukten als ook van zand
en grind. Ze werden ook ingezet bij
de bouw van waterwerken en bij cala
miteiten zoals dijkdoorbraken. Als je
het dus goed bekijkt, waren de
hoogaarzen toentertijd eigenlijk al de
voorlopers van Boskalis. Maar daar
13
heeft de Geertrui niet aan meegedaan.
Dat was voor haar tijd.
Op 21 April 1986 had ik in Vlissingen
een gesprek met Lijn de Nooyer over
de VLI 3 in zijn huis aan de
Zeilmarkt. Daarbij waren zijn vrou
welijke huisgenoten in prachtige ori
ginele klederdracht aanwezig. Dat gaf
dit gesprek wel een bijzonder aspect.
De VLI 3 is door Piet Verras in de
Paal in Zeeuws Vlaanderen gebouwd
in opdracht van Lijn de Nooyer uit
Vlissingen. Zij was oorspronkelijk
geen zeilschip, maar is gebouwd als
motorhoogaars. De Nooyer was dan
ook zeer verwonderd dat zij thans een
goed zeilschip is. Het achterschip is
immers zwaarder en dieper uitge
bouwd i.v.m. de veertig pk. 1 cylinder
Kromhout gloeikopmotor. De Nooyer
achtte het niet mogelijk dat het een
goed zeilschip is. Uit oude foto's valt
af te leiden dat er indertijd niet mee
gezeild werd. Het zeil zal wel als
steunzeil zijn gebruikt, maar het schip
had toen geen zwaarden.
Zij is afgeleverd op 17 juni 1932 com
pleet inclusief de motor voor de som
ma van vierduizend—vijfhonderdvijf-
Toen de Geertrui nog de ARM 15
was: een motorhoogaars zonder
zwaardenhet zeil was
waasrchijnlijk slechts een
entachtig gulden. De oorspronkelijke
VLI 3 heeft ook gevaren onder de
zeilnummers ARM 10 en ARM 15,
een tijdlang zelfs met twee masten.
De eerste meetbrief was van 18 Au
gustus 1932 en een afschrift is geda
teerd 21 Augustus 1962. De schipper
was toen Jos. Rolf. De VLI 3 is op 20
Augustus 1932 ingeschreven in het re
gister van Zeeuwse vissersschepen
met als vaargebied Westerschelde en
Noordzee. Ze heeft uitsluitend vis ge
vangen, geen garnalen of mosselen.
Als VLI 3 droeg zij oorspronkelijk de
naam: De Vrouw Grietje. Daarna als
ARM 10 ook Vrouw Grietje en later
De Vrouw Klazina en weer later als
ARM 15 De Vrouw Jannetje.
Tijdens de oorlog werd, ondanks de
vele mijnenvelden, regelmatig met
Hoogaarzen op zee gevist. Vooral bij
mist maakten de vissers van de gele
genheid gebruik om de Duitsers te
ontlopen. Maar de VLI 3 is toch bij
Westkapelle door een patrouilleboot
aangehouden en volgeladen met vis
opgebracht. Hoewel er regelmatig
Engelse vliegtuigen overkwamen, zijn
de Vlissingse vissers nooit beschoten.
Wel is zij voor nog een tweede keer
door een Duits patrouilleschip, dat
tussen de vloot doorvoer, geënterd. In
1942 is de VLI 3 door de Duitsers in
beslag genomen en gebruikt om er
rookgordijnen voor de havens mee te
leggen. In 1946 heeft Lijn de Nooyer
na een tip van een Urker visser zijn
schip in Wilhelmshaven gevonden en
heeft hij haar weer naar huis terugge
haald, onder meer met behulp van een
sleep van de politie.
De VLI 3 is in 1950 verkocht aan
Meulmeester van Belzen in Werken
dam. Toen heeft Lijn de Nooyer in
Nieuwpoort voor 50.000 gulden een
houten kotter gekocht. Nu nog vaart
de vierde generatie Lijn de Nooyer als
zelfstandige visser met de grote vis-
kotters de VLI 27 en de VLI 26. De
hoogaars is enkele jaren van Andelaar
geweest. Hij heeft er de 2 cylinder Sa-
mofa motor in laten bouwen en had
grote plannen om er tochten mee over
zee mee te maken, maar dat is er niet
van gekomen.
