Hoogaarzen en Hengsten
Voorwoord
73-70 Os'
Van de vloot van ruim 1000 hoogaarzen en hengsten die er ooit over de Zeeuwse wateren voeren is het merendeel verdwenen.
De Stichting Behoud Hoogaars probeert bij te houden welke van deze schepen nog bestaan, waar ze zich bevinden en in welke
conditie de schepen verkeren. Wie over aanvullende informatie beschikt wordt verzocht kontakt op te nemen met de stichting,
via het postadres of Gerrit Zomer, tel. 0118-471324.
Jaar
Naam
Reg/Zeil
Lengte
Bouwer/werf
Eigenaar
Authentieke hoogaarzen - visserman
1900
Andries Jacob
YE 36
14.85
Duivendijk
St. Beh. Hoogaars.
1878??
Vrouwe Adriana
ARM 17
13.80
Meerman
St Museumhaven Z.Zee
Houten hoogaarsjachten
1909
De Wet
HA 142
14.15
Stam
W. van Eeken
1913
Jetty
ARM 4/HA 3
13.90
de Klerk
Stichting Jetty
1925
Windroos
VA 78
14.25
Annemans
M.I. Platschorre
1925
Alcyon 2
15.00
de Klerk
St. Beh. Hoogaars
1932
Geertrui
VLI 3/VA 43
14.69
Verras
Boskalis
1932
Aeremuenaer
ARM 27
15.82
Meerman
I. de Vos
1932
Banjaard
TH 29/VB 16
12.23
Duivendijk
P. Rinkes
1937
Seepaerd
08.75
Meerman
D. Perjee
1938
Atalante
VB 24
11.94
Duivendijk
A.A. Eecen
1939
Patrice
10.00
Versteeg
L. v.d. Berg
1946
De Coene Haan
11.30
Verras
R.J. de Raadt
1949
Banckert
VB 27
11.00
Meerman
B. Schutte
1961
Gornaet
10.80
Meerman
Naar Duitsland
1984
De Gekroonde Liefde
09.00
Rem
J. Gaarenstroom
Houten hoogaarzen uit de vaart of in restauratie
1902
Triton
TH 2
13.30
Duivendijk
P. Rinkes
1904
BRU 24
14.50
Stam
Museum Antwerpen
1920
Mosselman
YE 167
13.80
Duivendijk
C. Stelling
1929
Dolfijn 2
VC 168
09.00
Duivendijk
Museum Antwerpen
1937
Vrouwe Patricia
08.60
Hitters
F. Haagen
1939
Passe Partout
10.00
Versteeg
J. Dries
1959
Willemijne
10.00
Meerman
G. Sieg
1962
Kraagbeer
10.00
Meerman
Weppler/Kiel
Houten hengsten
1898
Den Bruinen
YE 96
13.50
Verras
J. Broeckaert
1903
Jonge Josef
OC 14
10.50
de Klerk
F.C. Marckman
1908?
Pegasus
11.50
Verras
C. Drijver
1908
Drie Gebroeders
TH 49
11.75
Verras
St. Beh. Hoogaars
1908
Jan Korneel
TH 5/CLN 15
11.25
Verras
R. Bringman
Elft
13.00
Verras
W. Schürmann
Stalen hoogaarzen van 50 jaar of ouder
1886?
La Gaffe
YE 46
13.40
Paans
J. Prasse/Hannover
1902
Jenny 3
YE 38/VA 101
14.81
7
T. Visser
1925
Turc
OB 7
12.60
v. Damme
C. Stulemeijer+O. America
1938
Booze Bison
VC 180
10.33
de Klerk
M.L.A.M. van Hezik
1938
Vrouwe Saskia
OC 49
08.65
Waveren
W. Dragt
1946
Reymerswale
VB 84
13.65
Meyntjes
J. van Kampen
1947
Aladdin
VB 42
12.50
Versteeg
J.J. Reinders
1
Colofon
Consent is een uitgave van
de
Stichting Behoud Hoogaars,
postbus 480, 4380 AL Vliss-
ingen, tel. 0118-410045
Internet: Deltaweb.NL/SBH
http://clubnet.zeelandnet.n1/s
bh
E-mail: info@hoogaars.nl
Redactie: Jack Becht, Jan
Hendriksen, Bonnie Joosse
en Gerrit Zomer.
Vormgeving: Gerrit Zomer
Druk: Zoeteweij, Yerseke
Foto's: Jan Hendriksen,
Thijs TuurenhoutGerrit
Zomer en museum Bruinis se
Illustraties: Han Reijnhout
ISSN-nummer: 1386-9310
In dit nummer
Overzicht schepen
Voorwoord
Houtwerf Veere's Hoop
Een visser van BRU vertelt
Jan Hendriksen
De Ramp van 1911
Bonnie Joosse
De van Duivendijk werf in
Bruinisse
Jan Hendriksen
Over kleding, musea en
mossels
Bonnie Joosse
Bruinisse - Dorp aan het
water
Jack Becht
De vis wordt duur betaald
Gerrit Zomer
Schepennieuws
Bij de foto op de voorpa
gina
De ochtend van de hard
zeildag 1998 te Veere
Foto gemaakt door Thijs
Tuurenhout
mr. J.J.P.M. Asselbergs, burgemeester van Schouwen-Duiveland
^^bibuot^s
BEW. EX.
Bruinisse vormt de noordelijke poort van
Zeeland. En wat voor een. Door de eeuwen
heen hebben de bewoners van dit
vermaarde dorp een grote reputatie opge
bouwd. Als een van die echte Zeeuwse
vissersplaatsen is ook Bruinisse vooral
bekend om z'n mossels.
Bruinisse heeft een lange geschiedenis
achter zich. Toch is het een van de jongste
dorpen van Schouwen-Duiveland. In 1468
werden de schorren ten oosten van het
eiland Duiveland ingedijkt. Op die wijze
ontstond Oost-Duiveland, een naam, die het
tenslotte moest afleggen tegen Bruinisse.
Dat was de oorspronkelijke benaming, die
bovendien veel beter paste in het Zeeuwse
dialect. Trouwens als geen ander dorp op
Schouwen-Duiveland houden de Bruënaers
van hun 'taele', die zij graag gebruiken.
Bruinisse is een samentrekking van de
persoonsnaam Bruin en van nesse of nisse,
hetgeen een uitstekend stuk land betekent
in de vorm van een landtong.
Stoer en fier zijn de mosselkotters getooid
met de aanduiding Bru. Die naam wordt door
iedereen gebruikt, die Bruinisse beter kent.
Niet het minst door de eigen bewoners voor
wie er geen beter woonoord is dan het eigen
Bru. In de loop van de eeuwen zijn de visserij
en landbouw de belangrijkste middelen van
bestaan geweest. Die twee bedrijfstakken
zorgden ervoor dat het dorp groeide en
bloeide. Sinds 1869 is het bovendien de
grootste plaats op Schouwen-Duiveland, na
Zierikzee. In dat jaar passeerde het mossel
dorp Brouwershaven, de tweede stad van
Schouwen.
Bij de gemeentelijke herin
deling per 1 januari 1997
ging ook Bruinisse op in de
nieuwe gemeente
Schouwen-Duiveland.
Ondanks die bestuurlijke verandering blijft
Bru zichzelf. Daar zorgen op de eerste
plaats de bewoners zelf voor. De 26
mossel-schepen zorgen ervoor dat Brui
nisse zijn plaats verzekerd weet onder de
Zeeuwse vissersplaatsen. Maar ook zorgen
de havens daarvoor. Bruinisse telt maar
liefst zes havens. De voormalige haven is nu
getransformeerd in een reparatiehaven.
Vrijwel alle mosselschepen liggen in de
gemeentehaven, met loswal. Bruinisse kent
bovendien twee jachthavens. Meer naar het
zuiden ligt de vluchthaven, aangelegd voor
passerende binnenschepen, met daaraan gren
zend de voormalige veerhaven. Tot 1988 was
dit de thuishaven van het fameuze veer Zijpe-
Anna Jacobapolder. Het Bruinisse van nu
heeft er bovendien een andere pijler bij
gekregen: de recreatie. Voor iedereen, die
ontspanning zoekt, is het aangenaam
verpozen bij Bru, zowel te water als te land.
Dichtbij de gemeentehaven staat sinds 1997
een mossel in groot formaat als symbool
van de mosselvisserij. Vanaf die plaats
heeft elke bezoeker een riant uitzicht over
Bruinisse. Mede vanwege de plaats, die
Bruinisse inneemt in de geschiedenis van
het Zeeuwse maritieme verleden is het een
uitstekende gedachte geweest om dit dorp
onderwerp te maken van deze Consent. De
lezers daarom veel leesplezier toegewenst
en de Stichting Behoud Hoogaars alle
succes met haar activiteiten.
CONSENT NR. 14, VOORJAAR 1999
CONSENT NR. 14, V(
Mosselbooten voor de Wal. Bruinisse