Een kring om de maan dan zal vt wel gaan,
een kring om de zon daar huilen vrouwen en kinderen om.
8
Bonnie Joosse
Zou er op zaterdag 30 september 1911 in Bruinisse een kring om de zon te zien geweest zijn?
Achteraf gezien moet dat haast wel want de namiddag van die dag was voor Bruinisse rampzalig. Aan de stormpaal op
de zeedijk van de Stoofpolder op de hoek van het Zijpe, was vs morgens het waarschuwingsteken voor storm al
gehesen. Om half vijf vs middags ging de wind in storm over en werden de vloedplanken gezet. Tegen 6 uur kwam de
wind breder aanzetten, liep naar het noorden, recht op de haven aan. En plotseling begaf de havendam het. En, zoals J.
Buijse, redacteur van het dagblad 'De Zeeuw' schreef: "de bewoners zagen hunne schepen heen en weer geslingerd op
de huizenhooge, kokende branding, tegen elkaar rammelen, beuken en kraken. De scheepjes die tegen de dijk waren
gemeerd sloegen los. Het was een ogenblik vol schrik en ontzetting. De havendam doorgebroken! De schepen losge
raakt, de meerpalen als draden afgeknapt, eveneens hun schepen loslatend! De schepen als weggevaagd, tegen de dijk-
glooiing verbrijzeld, of weggestormd in de kokende zee en tegen den dijk van den Anna Jacobapolder gesmakt.'
9
Tegen 8 uur Ss avonds merkte men dat in de
zeedijk gaten geslagen werden. De mannen uit
het dorp onder leiding van burgemeester Hage,
probeerden met zandzakken en planken de dijk te
versterken. Heel de nacht werken zo'n 700 man,
vulden 20.000 zandzakken en spanden zeilen
over de dijk om het uitspoelen van dijkzand te
voorkomen. Op zondagochtend bleek het dorp
gered.
Maar de vloot, dat was een ander verhaal. Van de
150 vissersschepen die in de haven lagen liepen
er 25 nauwelijks schade op, 9 lagen nog op hun
plaats. Van de 125 andere kwam een groot deel
op de havendijk terecht, zoals op deze foto de
Bru 83 en de Bru 90. De eerste dagen na de ramp
heerste er grote ontreddering. De schippers
trachtten te redden wat nog te redden viel van
hun verongelukte schepen. De zeilen werden
gehesen om te drogen.
Bron: J. Buijsse: De stormramp. 1911 Ooster-
baan Le Cointre te Goes
Met dank aan het visserijmusseum te Bruinisse
en aan de heer Leo Huiberse
CONSENT NR. 14, VOORJAAR 1999
Vissersschepen, waaronder de Dre 1, de enige vissersboot uit Dreischor,
tegen de havendijk. De bevolking van Bruinisse leefde voor een derde deel
van de visserij. Niet voor niets werd er gezegd: "Gaat het de kaoie goed,
dan gaat het allemae goed."
Vissersschepen gestrand bij de oesterputten aan de Nieuwlandsepolder.
Voor de Bru 130 ligt de Bru 31 doormidden gebroken tegen de dijk. Duide
lijk is te zien dat de Bru 31 een strijkbare mast met contra-gewicht had. De
schepen die nog te herstellen waren gingen zo spoedig mogelijk naar een
werf, verscheept op een zolderschuit of versleept. Voor reparatie worden 35
werven aangeschreven, o.a. in Zwijndrecht en Puttershoek.
Vissersschepen gestrand bij de dijk van Anna Jacobapolder. De schepen
waren het Zijpe over geblazen, over de slikken en schorren, tot tegen de
dijk van Anna Jacobapolder aan. Veel vissers zagen hun bezit en hun
broodwinning verloren gaan. Alle vissers, 270 gezinnen, leefden van de
mosselvangst. In de oesterteelt werkten maar een tiental vissers.
De veerboot Minister C. Lely, van de dienst op Numansdorp, liep in de
vliegende storm op de steiger. Het schip liep betrekkelijk weinig schade op
en de passagiers kwamen met de schrik vrij. "Toch een staaltje van goed
zeemanschap", zei men in Bruinisse.
Visscherï-vaaru%ei
doof uen onizctti
HAVFN PRUJMïS:
Op maandag 2 oktober reeds arriveerde Koningin Wilhelmina in Bruinisse.
Samen met burgemeester Hage bekeek ze de ravage. Ze kwam te voet van
Zijpe naar Bruinisse. Ze sprak met enkele vissers en stortte een bedrag van
fl 6000,= als begin van een fonds om de nood te lenigen. Bij het fonds
konden gedupeerden een schadeclaim indienen.
Voor de ramp telde de vloot van Bruinisse: 58 Lemmerjachten, 85
hoogaarzen, 5 hengsten, 2 kotters, 1 roeiboot en 1 Blokzijlder Bol.
De meeste van deze vissers konden het financieel niet opbrengen een nieuw
schip te laten bouwen. Veel families gingen werk zoeken in Rotterdam of
elders.
CONSENT NR. 14, VOORJAAR 1999
