A.J. van Dijck, Vlaming in Veere
14
Bonnie Joosse
A.J. van Dijck, voor wie Veere een
lied was en hij de dichter van de
vloeiende verzen die bij dit lied
passen.
Alphonsus Josephus van Dijck werd in
1894 in Antwerpen geboren. Op zijn
14e jaar werd hij toegelaten tot de
tekenklas van de Kunstacademie en
later tot de schilderklas van Isidoor,
Baron Opsomer. Hij gaat in het begin
van de Eerste Wereldoorlog op
aandringen van de pastoor, van zijn
vader en van zijn moeder (in deze
volgorde) als zovele Vlaamse jongeren,
naar het vrije Nederland. Op de loop
voor de Duitsers vindt hij in Nederland
een land waar hij kan werken en
wonen. Via Den Haag komt hij in
Amsterdam terecht. Daar leert hij zijn
vrouw kennen. Vervolgens Volendam.
Daar hoort hij Engelse schilders over
Veere praten. Van Dijck neemt in 1919
de nachtboot naar Zeeland. Als hij
Veere bij daglicht ziet is hij zo onder
de indruk dat hij zegt: "ik ga hier een
fijn jaar werken". Uiteindelijk zijn dat
er 60 geworden.
Hij ging wonen op het adres Markt 33,
Huize Sint Lucas, genoemd naar de
schutspatroon van de schilders. Hier
had hij ook jarenlang een kunsthandel
"The Studio". Veere was in die tijd
zeer geliefd bij Engelsen. Van Dijck
schilderde en tekende landschappen,
stadsgezichten, portretten, bloem
stukken en stillevens. En Veere, vooral
Veere. In al haar verschijningsvormen.
Stadsgezichten, het stadhuis, de kerk,
de haven, schepen, portretten van
vissers.
Van Dijck in 1969: "De goede oude
tijd voor Veere was de arme tijd.
Iedereen was tevreden en het stadje
was zichzelf nog. De vissers gingen
met drie, vier gulden naar huis en als er
geen wind was, zaten ze op mijn
atelier. Dan schilderde ik. Ik heb ze
allemaal hier gehad".
Ook hun schepen schilderde hij. De
inkijkjes van boven af in de vissers
schepen zijn eigenlijk heel curieus.
Registratie en kunstvorm tegelijkertijd.
Van Dijck heeft nooit naar grote roem
gestreefd. In een vraaggesprek ter gele
genheid van zijn 75e verjaardag zei hij:
"Ik heb mezelf nooit de tijd gegund om
beroemd te worden. Dat lijkt me voor
een schilder ook niet het belang
rijkste". Liever bleef hij de filosoof van
Huize Sint Lucas, die hij na 1930
allengs geworden was. In zijn gezel
schap vinden we schilders als Jan
Heyse, Koets, Vaarzon Morel, Lucy
van Dam, Hendrik Willem van Loon,
Jacobs. Hij overleed in 1979.
A.J. van Dijck, de schilder die me
vooral na aan het hart ligt vanwege de
Vlaams-oranje daken in zijn schilde
rijen.
A.J. van Dijck, Hoogaarzen in de haven,
ca. 1930, olieverf op paneel, 21 x 27 cm.
KUNSTCONSENT, ZOMER 2000
A.J. van Dijck, Haven van Veere, ca. 1930, olieverf op paneel, 31 x 38 cm.
A.J. van Dijck,
Hoogaarzen in haven,
ca. 1930,
olieverf op paneel,
21 x 37 cm.
KUNSTCONSENT, ZOMER 2000
