Hoe bouw ik een hoogaars, deel IV
r
Gerrit Zomer
12
hof voor niof diopor ze\j sfoken dan do
achforsfovon zo\j do working. van hof
yooy vrjwol nihil zJjn, wogonS gobrok
aan naf oppervlak. kof yooy moocf d\is
cfepe-r sfoken, oon zegonaamd ViSSond'
yooy/ maar moosf dan wol do mogjfxjp-
ho'td hobbon om hof bij droogvallon van
hof Schip fo kinnon oj>halon. 6jj do
groforo Schopon van onkolo doconnxa
JafoY word hof VovSchil in diopgang. bij
do vooy- on achforsfoVon sfoods
koinoY on z-0\j omsfrookS 1 bij do
Inbo\iw van do moforon, z&lfs holomaal
Vovdwijnon. In plaats van oon ViSSond yooy
volsfaaf dan oon gpwoon yooy daf door
middol van vlng&rflng^n is opge<hange<n.
In do Schofson laaf ftan oon ViSSond yooy
kon. kon ViSSond yooy kan fxforaard niof
wordon opgphang&n mof korfo roor-
Beetje zeeg
(ronding) in de
helmstok.
1,5 cm diep
Band
-rond de
helmstok.
De helmstok is 11 duim breed en 3 duim dik (27.5 x 7,5 cm)
Luxe
uitvoering
Nv/ do romp van do hoogaars is afe--
bo\jwd, do dokkon zJjn aangobrachf on
hof inforxoMY is ingofimmord, knnon ook
do zwaardon on hof yooy wordon
gomaakf. 5ij dozo ondordolon blijkf wol
daf do Schoopsbovwor van allo markfon
fHiis moosf zijn. öohalvo oon goodo
fmmovman wa<S hij zeker ook oon
kmsfonaar. kof Ijjkf wol alsof in do
Vorm on do afworkng. van hof yooy on
do zwaardon do mooio jijnon van hof
Schip goacconfioord wordon. Naasf
Schoonheid gxng. hof ook om do fochnx-
Scho oxgonScMappon van dozjo ondordolon.
Po Scheepsbouwer moosf oon hooi good
lnzi<^hf hobbon in wolko krach f on or op
oon zjoxlond Schip workon. Ook maforx-
aalkonnxS was voor he-m onmisbaar. waf
doon wafor on zonlichf mof do vorm
van dozjo ondordolonko\jf uof vif als
hof naf wordf on hof krimpf als hof
droogf door do zen: hoo Solocfoor ik
mijn hovt, omjixsf van dozjo oxgon-
Schappon gebrvik fo maken?
In hof kador van
dif arf'xkol is hof
mooilijk om allo
aspoef on Voldoondo
fo bol'xchfon.
Paarblj Spoolf oon
rol daf niof alloon
olko Scheeps
bouwer zJjn eigen
idooon had/ maar
ook daf do
ScheepSfjpen ovolv-
oordon on daar
door Vormon on
consfrvcfios
wordon aangopasf.
kon duidelijk voor-
boold hiervan zion
wo in do roerop
hanging. Pe> kloino
Arnomuxdso hoo,
Kop helmstok loopt
met het roer mee.
Roodkoperen
klinkbout
Hartje blauw geverfd,
ca. 5 cm breed en 3
mm diep bij het hartje.
aars van rond
133O had oon diepgang. Voor on achfor
van respectievelijk rO on cm.! Als
Diamantkop,
rood-wit-blauw
pe-nne-n, dvS wordf or oon doorlopondo Spil
of roerpe-n foogopasf P'tf is oon lasfigo
om hof yooy fo monforon of bij oon
worfbourf af fo nomon, immorSl dozjo
dionf naar ondoron foo fo wordon
weggenomen. kij moof langS do sloo van
do holling. lopen, waar or vanwege do
longfo spocxaal oon gaf gegraven moof
wordon. Vanwogo do krachfon dio do
holmsfok op hof yooy zal ui f oefenen
wordon do dolon zo gokozon daf do
naad aan do Voorkanf van hof groofsfo
dool ze vor mogelijk naar Voron komf
fo liggen. Pe-z-e- korfo naad hooff kan
CONSENT NR. 2(D, VOORJAAR 2005
13
77VW'r
De dikte van de delen is verschillend:
het voorste deel is 7 cm dik, de andere
2 delen zijn 5,5 cm dik. Het verschil
wordt weggeschaafd.
Lengte van de klamp
is altijd 2 voet.
Twee klinkbouten net
boven de afschuining
van de klamp.
De verbinding van de
delen met slopbouten.
'Op de werf werden de kop van het
roer en de koppen van de zwaarden
nooit geverfd.'
Het puntje moet in het schip kijken
Begin van het beslag
De schortreep om het
roer op te halen, loopt
over dit schijfje.
De roerpen, roerkoning of as, kan naar onderen
toe worden weggenomen, van boven is deze
opgesloten met een spie. Aan de onderkant
wordt de pen opgesloten met een blokje hout.
Borgeindje
Hoek wegsteken in
verband met helmstok.
het diepste punt raakt het eerst de grond. Dat
ligt loodrecht onder de spie in de roerpen.
Het beslag, of 'de spanning',
was plat/halfrond.
Het begint aan de voorkant
van de kop, net boven de
helmstok en eindigt
onderaan de achterkant.
coYYocf gofokend, bijna aan do Voorkanf
van do kfik Po voorkanf van hof yooy
wordf hol goScbaafd. Als hof mooi
gomaakf wordf kun jo bijna niof fasson
hof yooy on do roorpon doorkijken. Op
do waforlijn gaaf do hollo vorm ovor In
oon SpxfSo, geSfroomljjnde vorm/ voor oon
boforo langgsfromxnz van hof wafor.
kon andoro onfwxkkeïxng z\on wo In do
ophangmg- Van do zwaardon. Oorspronke
lijk Volzfond do gowono ophanging, van
hof zwaard aan oon zwaro gesmede
haak aan do zwaardknxo. kof zwaard
kon niof Vorsfold wordon, waf Voor do
v'xSSorxj ook niof nodig. was. Toon do
moSSolSchopon In hof bogIn van do vorigo
eeuw ook moSSolzaad gingen halon op do
Z-Vxdorzjoo on do Waddenzee, wordon
or andoro oison geSfold aan do zex!-
kwalifoifon van do Schopon. kiordoor
onfsfond do bohooffo aan do Vorsfolbaro
zwaardbouf. Waar do zwaardbovf, of do
warfoi, oVor hof boöxSol loopf wsf dozo
In oon vifholling do pan. Voor o/fra
Sfovighoid is hof boo'xSol hl or opgodikf
mof do zogenoemde Spxogolkfamp, oon
oikon dool Van gelijke dkfo a Is hof
booisol. In do Spxogolklamp bovxndf z\ch
oon zwalvwsfaarfvovmigo gleuf waarin do
conforhammor kan wordon geSfokon. Po
conforhammor is zen fypisch ondordool
dafje alloon op ZeouwSo Schopon
fogonkomf. 5lj sl'mgorond ScMxp zergf
CONSENT NR. 21, VOORJAAR 2005