'|V tf tr tr 4f f^FïrWi
J.?«rar*
4 CONSENT NR. 24 VOORJAAR 2008
De nieuwe eigenaar van onze hoogaars bouwt zelf een roef
op zijn schip bij Van der Straten in Hansweert en installeert een
jaar later een 2-cilinder ruwe oliemotor van 20 pk. Opmerkelijk
is dat hij het schip (uiteindelijk een pleziervaartuig) laat
registreren onder nummer GO 3 "voor de visserij op allerlei
soorten zeevis op de Ooster- en Westerschelde". Maar uit het
register blijkt dat dit met name in Goes nief ongebruikelijk was:
in de jaren 1950 gaat de Goese registratie tot en met nummer
GO 20, waarbij de meeste eigenaren een ander beroep hebben
dan visser.
In de loop van de jaren 1960 wordt er steeds minder met het
schip gevaren. Van der Hooft wordt een dagje ouder en van
zelfsprekend wordt dan ook het onderhoud van het oude
houten casco een probleem. Het schip is al eerder bij Van
Duivendijk in Tholen volledig in het blik gezet. Van der Hooft
besluit het schip cadeau te doen aan de watersportvereniging,
in de hoop dat het daarmee beter verzorgd zal kunnen
worden. Voorwaarde is daarbij dat hij de mast mag houden
om als vlaggemast in zijn tuin te zetten. Helaas blijkt de hoop
op betere zorg ijdel, het verval is al te ver doorgezet.
Ingeblikt door Van Duivendijk 1951
Foto: coll. fam. Schalkoort
De schrijvende pers in Vlaanderen heeft er de mond vol van.
De commentaren variëren van "Annemarie van Goes ligt in
Baasrode, Nederlanders boos om aanwinst" tot "Baasroods
museum verrijkt met unieke Zeeuwsvlaamse hoogaars" en
"Scheepvaart museum schoot Hollandse hoofdvogel".
De voorzitter van de vereniging, de heer Fransen van de
Putte, besluit na rijp beraad dat er te weinig gebruik wordt
gemaakt van de Anne Marie om een kostbare ligplaats te recht
vaardigen. De zwaarden worden eraf gehaald en omgebouwd
tot terrastafel voor het verenigingsgebouw, waar ze tot de dag
van vandaag te bewonderen zijn. Eind jaren 1970 wordt het
schip te koop aangeboden, maar er is weinig belangstelling.
Een nieuwe toekomst
In juni 1983 krijgt de voorzitter van het Scheepvaartmuseum
in Baasrode, de heer F.de Strooper, een telefoontje van Jannie
van der Meulen van Zeeland Charters, met de vraag of het
museum geïnteresseerd is in een "100 jaar oude hoogaars".
Interesse genoeg, maar financiering is een probleem. Na enig
overleg wordt een oplossing gevonden en besluit het bestuur
van de watersportvereniging de hoogaars te doneren aan het
museum. Onder voorwaarde dat het schip zo snel mogelijk
wordt opgehaald, dat wel.
Het jacht 'Ritske' wordt benoemd tot "sleepschip", een
bemanning wordt opgelijnd en op een mooie vrijdagmiddag
vertrekken ze omstreeks 16.00 uur, éen uur voor hoogwater,
vanuit Baasrode richting Goes. Na een korte overnachting in
Walsoorden arriveren ze de volgende dag om 09.30 uur voor
de brug in Goes. De brugwachter wordt met een drinkgeldje
van tien gulden overgehaald om de koffie nog even op te
schorten en met de Anne Marie op sleeptouw wordt direct
de terugtocht aanvaard. Bij het passeren van de sluis op het
Goese Sas wordt de bemanning aangesproken door de dan
drieëntachtigjarige Van der Hooft, die de mannen geluk wenst
met de aanwinst, en een map met documenten overhandigt.
(Helaas is ondanks zorgvuldig zoeken in de archieven van het
museum in Baasrode de map niet meer te vinden.)
Dankzij een meevarende bewaarengel (aldus het verslag van
De Strooper) en het zeer grote roer van de Anne Marie werd
bij het binnenvaren van de haven van Doel ternauwernood
voorkomen dat ze door een achteroplopende hekgolf van
een zeeschip op de havendam wordt gezet en tot splinters
gereduceerd. Na een rustige nacht en een poetsbeurt in de
drooggevallen haven komtdesleepzondagmiddag behouden
in Baasrode aan, waar in de volgende week de Anne Marie op
een dieplader naar het museum wordt getransporteerd.
Van der Hooft is een enthousiast zeiler. Hij is een van de mede
oprichters van de Goese watersportvereniging 'De Werf' op
11 november 1948. De Anne Marie krijgt haar vaste ligplaats
in de jachthaven. Bovendien is hij een niet onverdienstelijk
schilder. Hij portretteert de Anne Marie diverse keren. Eén
van die schilderijen hangt nog in het verenigingsgebouw van
de watersportvereniging in Goes. Een ander heeft jarenlang
de wand gesierd in het huis van werfbaas Cees Meerman in
Arnemuiden.
Op de werf van
Meerman
Er wordt veel met de Anne Marie gezeild. De dochters maken
dikwijls gebruik van het schip om vakantie te vieren. De
tochten voeren tot in Gelderland en Limburg toe. Ook worden
er geregeld excursies gevaren langs de Deltawerken met
leerlingen van het ZTI. Met zeven man aan boord is het wel
inschikken, maar, zoals blijkt uit diverse krantenartikelen, het
waren enerverende en instructieve tochten.
Olieverf door
W.HJ. van der
Hooft;
part. bezit
CONSENT NR. 24 VOORJAAR 2008 5
Op het Hollands Diep
Foto: coll. fam. Schalkoort
Het is wel duidelijk dat de Vlaamse gemeenschap van
mening is dat de Hollanders een flinke steek hebben
laten vallen. En terecht. Want hoewel het unieke schip
in slechte conditie is, zijn er concrete plannen om het
te restaureren en als 'trekker' voor het museum neer te
zetten.
Helaas beslist het lot anders. In 1991 wordt het museum
opgeschrikt als er door spelende kinderen brand is
gesticht in het schip. Ze hadden ontdekt dat het pek
uit de naden zo leuk brandde. De haastig uitgerukte
brandweer ziet kans het vuur te blussen en de schade te
beperken. Ter voorkoming van herhaling wordt in over
leg het breeuwsel uit de naden gespoten. Tevergeefs
zoals drie uur later blijkt. De kinderen laten zich niet
zomaar een speeltje afnemen en hebben opnieuw het
vuur erin gestoken. Deze keer definitief.
De losse onderdelen, het roer, het kompas en de glas-
in-lood deurtjes van de roef zijn gered, en zijn te zien in
de hal van het museum. Voor het overige resten alleen
nog wat foto's en de herinnering, zoals hierboven be
schreven.
Belangrijkste bronnen:
Mededelingen familie Schalkoort-van der Hooft en
dhr. Lieven Kusse
Archief Scheepvaartmuseum Baasrode
rekeningenboek De Klerk te Kruispolder
Sandberg, G.F. Overzetveren in Zeeland, Middelburg 1970
Voor de sluis bij Katseveer, aug. 1973
Foto: coll. fam.Schalkoort
