DE VROUWE ALIZE
lwarmond:
F* Gebr. Meerman Zoon
Scheepsbouwers - Arnemuideri
8 CONSENT NR. 31 VOORJAAR 2015
Willem Scholtes vertelt: De volgende ochtend ligt de Bedum,
inmiddels oneerbiedig omgedoopt tot Bezem, voor de kust
te wachten om assistentie te verlenen. Er wordt een tros over
bracht en aan de mast vastgezet. Eerst gaat het heel netjes,
niet te snel. Maar als het later op de dag harder gaat waaien
en de zeegang toeneemt gaat het al gauw te hard. Het schip
lekt verschrikkelijk, van boven en van onder. Er wordt om de
beurt gepompt en er worden onderdeks stukken plasticfolie
gespannen om toch een beetje droog te blijven. De journa
list van de Waterkampioen, deze dag opstapper op de Vrouwe
Alize om een verslag van de reis te maken, wordt overspoeld
met tientallen liters water als het plasticfolie precies boven
zijn hoofd barst. Hij rent het vooronder uit naar achteren en
schreeuwt "we vergaan, we vergaan!". Schipper Scholtes, aan
het roer staand, schreeuwt terug "zolang ik nog niet tot aan
Levering van nieuwe schepen Kolenhandel
hoogaars BRU 24, moet halverwege Calais - Ramsgate terug
keren met averij. De enige hoogaars die Ramsgate haalt is de
Turc van B. van Gils. Londen wordt niet bereikt.
Eind jaren 1970 doet de oude heer Scholtes het schip over aan
zijn beide zoons. Ze zeilen voornamelijk op de Kager plassen
en het IJsselmeer, en werken tussen de bedrijven door (school
en zo) aan het onderhoud. Willem Scholtes vertelt: "Het leek
wel een rubberboot. In zeegang kon je soms je vingers tussen
het boeisel en het potdeksel steken terwijl het even later weer
stijf tegen elkaar aan geklemd zat. Als het een beetje woei was
het altijd één man zeilen en de ander pompen".
Maar het is dweilen met de kraan open, en om eens en vooral
een einde te maken aan de voortdurende lekkage brengen ze
het schip in 1976 naar Bültjer in Ditzum voor de hoogstnood-
Reparatie van houten vaartuigen en jachten
Telefoon (01182) 303
Giro nr. 657031
Arnemui-den,./Ci,- TZZmC1
<9
élLdLi
Verklaring van eigendom.
Bron: archief W. Scholtes
mijn borst in het water sta vergaan we niet. Doorpompen
alstublieftUit het verslag van de journalist: 'Hetpompen
in het vooronder, waar het een beetje naar olie en muffe dingen
ruikt is een ware straf, het water klotst om mijn laarzen en in mijn
lijf'. (Waterkampioen juni 1970, pag. 805)
Eenmaal in Duinkerken pompen twee grote pompen van de
Bedum de ARM 17 leeg maar het water blijft binnenstromen.
Op de zate aan de kaai worden de lekken provisorisch gere
pareerd, de stevenbalk wordt met stempels teruggezet en de
gangen dicht gekit. Daarna is de terugtocht gemaakt door
het kanaal van Duinkerken naar Valenciennes, rechtstreeks
naar Van Duivendijk op Tholen. De zeereis ten einde, het schip
totaal ontzet.
(Van de oorspronkelijke 22 schepen halen slechts 14 de haven
van Ramsgate, waar ze bij de Royal Temple Yacht Club met
vuurwerk en scheepstoeters worden verwelkomd. Ook de
zakelijke reparaties. Vanwege de kosten
wordt het schip teruggebouwd in visser
man uitvoering, dat blijkt veel goedkoper. Het kot
wordt in oorspronkelijke afmetingen herbouwd, maar
het door pek en olie doordrenkte olmen vlak kan nog jaren
mee. Ook het spriettuig wordt opnieuw geïnstalleerd, nu met
een strijkbare spriet. De nieuwe zeilen worden gemaakt door
Vreeken in Warmond. De gegevens daarvoor komen uit het
boek 'Zeeuwse vissersschepen van Ooster en Westerschelde'
van Jules Van Beylen. De restauratie levert in 1978 de W.H. de
Vos prijs van het Stamboek Ronde en Platbodemjachten op.
Ondanks de restauratie blijft het tobben. In de loop der jaren
worden veel gangen en spanten vernieuwd. Ook de juiste
bevestiging van de spriet is een probleem, door een foute
bevestiging breekt die meer dan eens. Ondanks het ongemak
is er veel met het schip gezeild, vooral vanuit de zomerligplaats
CONSENT NR. 31 VOORJAAR 2015 9
Model van de ARM 17 als jacht, gebouwd
door Chris Bliek, scheepstimmerman van
de werf. Coll. W. Scholtes
Burghsluis. Zo wordt tijdens de zomerreünie van het Stamboek
in 1986 de Waller-weefprijs uitgereikt aan het hoogaarzen
eskader onder leiding van de Vrouwe Alize. Tot de overdracht
aan de museumhaven in 1993. Dankzij dit gelukkige initiatief
is er weer een hoogaars behouden voor de kleine nog actieve
vloot historische vissersschepen in Zeeland. Een Zeeuws schip
op Zeeuws water.
Over de naam van het schip valt nog wel het een en ander te
zeggen. Het is gerestaureerd als garnaalvisser met spriettuig,
zoveel mogelijk naar de oorspronkelijke inrichting. Daarmee
zou de naam dus eigenlijk de BR 7 Jacoba Elisabeth moeten
zijn. Maar met het nummer ARM 17 wordt het moeilijk. In dat
geval ligt het voor de hand het schip de naam te geven waar
onder het 41 jaar heeft gevaren, en dat is Vrouwe Alize.
Belangrijkste bronnen:
Gesprekken met
Willem Scholtes;
Joop den Boer, Archief Museumhaven Zeeland te Zierikzee;
P. van den Heuvel te Breskens;
W. van den Broecke te Breskens;
H.J. de Winde, J.G. Vader en A. Kal: Bressioander vissers; Schoorl 1994;
ISBN 90.6455.170.7
P.J. Huijbrecht: Register van Zeeuwse vissersschepen 1911-1947;
Middelburg 1987.
OphetZijpe, 1960
Coll. J. Joosse
Na de volledige restauratie in Zierikzee, 2013.
Coll. Museumhaven Zeeland