Joop den Boer
Boekbespreking
Boekbespreking
N.D.1
A
J}T "1^
neemt afscheid van de redactieraad.
"Op hoop van zegen"
door A.W. Blaas en A.C. Cornelisse
Mon, schipper tijdens W.0.1
36 CONSENT N R. 33 VOORJAAR
Joop vond het welletjes.
Er is in onze lage landen wel wat te doen geweest over de
verhoogde pensioenleeftijd, maar na de verschijning van
de laatste Consent vond hij toch dat hij het op een leeftijd
van 81 jaar wat kalmer aan kon doen.
En, in zijn eigen woorden: "Het zou mooi zijn als er nu een
jongere medewerker in de redactie plaats zou nemen.
Moeilijk is dat niet, hij/zij moet jonger dan 81 zijn.
Dat moet lukken."
Joop was op onze redactievergaderingen een graag
geziene gast. Vanwege zijn uitgebreide kennis van zaken,
de artikels die hij aanbracht, en omdat hij de zaken ook
wat kon relativeren.
En de lekkere vissoep die we kregen wanneer de vergade
ringen op de werf in Zierikzee plaatsvonden!
Dank je Joop, voor die jaren van inzet!
Franke Lok,
namens de redactieraad van de Consent
Na drie eerdere uitgaven over de visserij en vissersvloten in
Zeeland, Breskens (1994), Bruinisse (2011), en Arnemuiden
(2012), is er nu een vierde boek, deze keer over de visserij van
Tholen. Het boek is weer iets anders van opzet dan de eerdere
uitgaven.
De visserij van Tholen is niet onder één enkele noemer te
vangen. De Thoolse vissers hebben, in tegenstelling tot die
van de andere vissersplaatsen, elke denkbare vorm van visserij
bedreven, en dat komt prachtig tot uiting in dit boek. De Arne-
muidenaars visten net als de Bressiaanders, voornamelijk op
garnalen, plat- er rondvis, die van Bruinisse visten hoofdzakelijk
op mosselen. Maar de Tholenaren visten zowat op alles wat er
in zee zwemt. Dat vertaalt zich ook in gespecialiseerde bedrij
ven en dito schepen.
Waar de eerdere publicaties geschreven zijn vanuit de sche
pen, is het uitgangspunt hier de visserij; de schepen zijn het
gereedschap. De schepen zijn daarom beschreven per vistech
niek, niet chronologisch volgens visserijnummers. Die indeling
maakt het zoeken naar een specifiek visserijnummer wat inge
wikkelder. Er staat weliswaar een lijst van schepen in de bijla
gen, maar een verwijzing naar de pagina met de beschrijving
van het specifieke schip mankeert.
Het boek is, na een uitgebreide inleiding over de geschiedenis
van de stad, de werven en de gebruikte scheepstypen, inge
deeld in boeiende hoofdstukken over de diverse visserijen,
en de daarbij betrokken schepen en families met hun verha-
Het boek is voor 29,90 te bestellen
bij A.W. Blaas, tel. 06-10917218.
len. Een relaas dat
gelardeerd is met kran
tenberichten over incidenten, maar
ook met verslagen over zware ontberingen
alsook fortuinlijke gebeurtenissen. Uniek is de aandacht die
gegeven wordt aan het reilen en zeilen van de vissersvereni
ging 'Helpt Elkander', inmiddels meer dan honderd jaar oud.
Opvallend is de onderlinge solidariteit in deze vissersgemeen
schap.
Al met al is het een prachtig boek, een kloeke uitgave met
heel veel uniek fotomateriaal en een rijke bron van hands-on
informatie over de eigenaardigheden van de gebruikte visse
rijmethoden. Het is daarom een warm aanbevolen naslagwerk
voor iedereen met een interesse voor de geschiedenis van de
Thoolse visserij.
CONSENT NR. 33 VOORJAAR 2017 37
Tijdens de Open Scheepvaartdagen te Antwerpen werd het
boek Monschipper tijdens W.O. 1 voorgesteld.
Toen oud-schipper Edmond Reyniers (1883-1979) al ruim in de
tachtig was, schreef hij op verzoek van zijn familie zijn memoi
res. Een deel hiervan, het gedeelte dat zich afspeelt tijdens de
Eerste Wereldoorlog, wordt nu in boekvorm uitgebracht.
Edmond bezat een sleepkempenaar en op het moment dat
Duitsland in 1914 aan België en Frankrijk de oorlog verklaarde
bevonden hij, zijn echtgenote en hun twee kinderen zich met
de Thérèse in Duitsland. Het schip was net geladen met steen
kool en werd al teruggesleept richting België.
Na enkele uren zou de grens bereikt zijn maar het draaide
anders uit: pas na een jaar zou schipper Mon in België terug
keren. Ook de overige oorlogsjaren zouden het de schipper
en zijn familie niet gemakkelijk maken. Tochten tussen België
en het neutrale Nederland, in beslagnames, aan de ketting,
bombardementen; de familie Reyniers maakte het allemaal
mee.
Er zijn al veel boeken verschenen over de binnenvaart. Maar
dit is een verhaal over het schippersleven, niet over de sche
pen. Hoe schippersfamilies vaak erbarmelijk leefden, zich
aanpasten, heel hard werkten, tegenslag hadden en er toch
weer voor gingen. En dat zo'n honderd jaar geleden.
Wanneer je op de Schelde, in de Scheldedelta of langs de
Schelde-Rijnverbinding vaart, zie je ze nog wel eens dapper
varen: die spitsjes en kempenaars. Scheepstypes van meer dan
honderd jaar geleden.
Spitsen die net in de Franse sluizen pasten en de kempe
naar in de wat grotere sluizen van de Kempische Kanalen in
Noord-Brabant in Nederland en in de Kempen in Vlaanderen.
Scheepjes waar nog een mooie zeeg in zit, de schippers-
woning achterop, deels in het ruim verzonken, en nog geen
stuurhuis want daarvoor waren sommige bruggen te laag.
Het was dus buiten sturen, uren aan het roer staan, in weer
en wind, in alle seizoenen. Ook de schippersvrouwen hadden
het niet gemakkelijk want de was doen en koken moest ook
buiten gebeuren. Wat een verschil met het moderne comfort
op de hedendaagse binnenvaartschepen!
De prijs bedraagt 15, de verzendingskosten bedragen 7-
Bestellen kan via redactie@ruimschoots.org.
Ook te koop op woensdagen van 14u - 18u
in het Rijn- en Binnenvaartmuseum aan boord van de Angèle
in het Bonapartedok te Antwerpen
geopend vanaf Pasen tot eind september.
Geïllustreerd, 90 bladzijden.
Redactie: Franke Lok (info@ruimschoots.org).
Dit boek wordt in eigen beheer uitgegeven
door Ruimschoots vzw.
