Over dijk vallen en peilboten DAGBLAD VAN ROTTERDAM afdwingen "Soetigheit en Subtylheit en Listigheit is beter dan Fortse". Andries Vierlingh, Troctaet van Dijkagie, 1578 VeiWSd mCt Cent nog steeds is er sz.jr'rm,r"Wa,iie un;t -•-t WIJ MOETEN EFRBIED EEN DÜK BUKAPELLE VERZAKT Inleiding Een dijkval nader bekeken Schematisch overzicht van een dijkval 14 CONSENT NR. 35 VOORJAAR 2019 JelleJoosse Uit verzameling van Kees Kloosterman. tip, ',Woea*dag 16 1936 laargang A BONNEME NTSPRUS KjSw tontu&bhi, VrwwenMsa, StowLv^ Büwaw-Ryt'Mgwl, enz. «na, voor per 3 -T «60. Franc® por ïbtrrvivfnGBLAD VAN ROTTf-R°A;' rukkers en u.tceversmaatschappm.v I*—». K. r. VAN ««AR MIRSAU M ADVERTENTIEPRIJS Be Willem Annapolder hij BiezeJingen. een der beste «tukken land, door het zoute water bedreigd Twee. nmnmn hrijgm twist over do hindert n t on een geseheiden GEVAAR Men had een vmakkiag op em gdhe*ï! ander pent verwacht W> toten ffrtemt ninth hot een «Hfer geroeid owr Se plotwuws ver- «kktog in (ten te* ren de Weftei» «tofcto tenci «fei» Wfflero Aanspoitor, •Hi»e» te Binwimwn i sa 'et Qavenfnlöer. Beo «telen dag toeft ti to mniffitmj van te diH ea «tea toopt te l*ad v mte« te tauiaao behouden. Omnmt Oen Aijjitvtü m den dtjit «mi- d» wf.'MrsoncM» tang» te» «nladriteuM Wüwffl. Jttet folter oh te 0i/;Wh-:;» en VOrRrrn- tetfrr venxsaen «Ti hap. «Ie* ».wcMnden 0lA»O'iAai\.jr*J orti.'ifta k*', 4 tair te jtóeïmw- iv.td getmd san te ai&vsi hsttttflea. Or tee a-AiJfkcn v,w) het t.!«( sin do mtewjto «lort- fca te te lSrte''te»*te«r T<-« nsj «rente de ttegraaf »«i te («Jdar pi de inmtnmj* ran te Pro*. K'awrar*at gew«w«ch»ivd, 4» B--A CfmTJeOijit c».y te todragd» pi*Rt* fp fi» irteü vaa de,-, tigfc wa< op de- teifde hoogte (rsfcleiiïr., niaer do glooiing rjLAr iwro-ujto *m ■etrdwKia» en de duit aas nvto <wa «fateite van iwve tot dnehofJard to*w? steil omlaag het water to. Bet bedreig, de putei, te juut i>p de pl-i. -Aaar de Waaer- •ohrloe «n achesp» telit iak«r bet Zuiden «makt en d» «trotrm «hmrrb b«r voortafartnd met, cmoto kracht lanp» dm dijlt TcT«n;are vcrdflti /uw** AcrütaUJitiwR te^gvRM nw tejaótte te jtwUbarea boe,-, te-te fv m, tea de tante'tie ,-nt«r fr,e, SuLr vikZi «ntot. *«r.» oi-tek» 'de' tte» i or aunt#» v ho. r en rakken auto. ik rfi,k l„-i vin n r,+. f'. 1 Wte de Tl Vn"ld'" i Nf*G STEEDS ATRROKKEIjyC j Ut den loop ia» te <ag t,wv_ toen «isterw 1 >4 de tedtcde van te dtjk tin te «S dS" W>Bm-*BC9.p<ader latm de Weaier-j .welSca sit .>p drte plaatrer. groeto staken sap a(«kaUd door te straw «t ScbeJdt-ivater - nvtr «to tegte t.ir. nted meter «n txktming van «en meie- breed saageoraebt Aar, de nvk-r»;de twWetote hlhji.? "°8 klc:ne ti'iklevn af, Op het meest bedreigde punt ;s de dik tot »p meier uit hmn weggevallen. - Bat bet gevaar fijv-eken zatt z'.vr, «m ir nog- niet reet en. Vandaig »i rteltout m gaten wwden neergeteen. nadat men eerst mepte van de gaten wl beöfetr. gepe ld Men went neg niet vt de tltataruaken. Veike tx™ «fgeianpen awrer «(tn asrsgebrachl 0j a.^, jk st.v et hr op pen li met en. «Wie ,.ls ft vob De dijkral tW.Wdv niet op «m plaats verwatht ®n hrtte yw Set gnsl art-It dtikval »v «erdoor, vetwsnh'te »en dra® «ea paar hoi dcrd mner' meer naar Mooie oprfrachtPB voor ome werven Voer fswening van «n reeder.j la Wa Grande to Su! in S«aju* hle, «e tonde, vjjf aieywi UilhreMiug van hei contingent lot 26.000 man if noodle votjjr een behoorlijke mobilisatie, zegt de Dei vc'slit'latem van IV Minister van Firaw <1« Twredfi ftuuj' r rm-ke bil Intrekt tot Z:> Hto" (V Tuwde Kuroer s.uiji werp <ao wet t«t tonmïv belasting. teton ojwM'nket}, Ve-k' to t'AWtsiiïJru nu sijs umte gemist. SC BEE HM ES TECiEX KEUkEMIES Stormvloeden hebben de geschiedenis van de lage landen getekend. Verlies aan mensenlevens, verlies aan land en veestapel en vernietiging van bouwwerken, hebben steeds opnieuw aangespoord tot verbetering van de kustbescher- ming. Het Nederlandse waterbouwkundige vernuft heeft zich zo ontwikkeld, dat het een vooraanstaande plaats heeft verworven in de wereld. Klimatologische ontwikkelingen zullen steeds meer een beroep doen op de opgebouwde expertise. Tot zover de grote lijn, een ieder wel bekend. Een gedeelte van het verhaal is minder alom bekend gewor den. Het verschijnsel waar we het over hebben, had door gaans minder dramatische gevolgen en kleinschaliger impact dan stormvloeden, althans op het moment zelf. We hebben het over dijkvallen. Ook onder andere termen bekend: grondt- zaeckselen, grondbrakenoevervallen, dijkafschuiving, en meer recent: zettingsvloeiingen. Een dijkval is het verschijnsel, kort gezegd, waarbij een dijk wegzakt en de dijkmassa in de stroomgeul verdwijnt. Lange tijd had men er geen verweer tegen. In vroegere tijden kende men maar één remedie: het leggen van een inlaagdijk (een dijk landinwaarts achter de beschadigde dijk) als voorzorg. CONSENT NR. 35 VOORJAAR 2019 15 DUK-EN OEVERVALLEN IN ZEELAND \e*N 1M2 Vu 1&S3 SCHOUWEN WALCHEREN ZUID ftcvruwti VLAAKDUREN /r r i v m Uit: Memorie van Toelichting. Deltawet 1957 Alleen de inlaag, het gebied tussen de valdijk en de inlaag- dijk, overstroomde. Daarna werd de inlaagdijk vaak de nieuwe valdijk. De gevolgen zijn duidelijk: een gekartelde kustlijn en landverlies. Zoals gezegd op moment van gebeuren niet zo dramatisch, maar door de frequentie door de jaren heen, met een enorme impact. Zo is in de loop van de eeuwen de zuidelijke kant van Schouwen en de noordelijke helft van Noord-Beveland in de Oosterschelde verdwenen. Het eiland Orisant, ingepolderd in 1602 in opdracht van de twee oudste kinderen van Willem van Oranje, is veertig jaar later verlaten door de laatste inwoners. De dramatiek is prachtig beschreven door Paul de Schipper in het gelijkna mige boek (Orisant, uitgeverij Donker, 2000). Tergend lang zaam maar onverbiddelijk verdwenen haar inlagen in de Oosterschelde. Anno 2018 is het ter plekke 27 meter diep. De oevers aan de Westerschelde en van het eiland Tholen vertellen hetzelfde verhaal. Overal langs zeearmen en rivieren in Nederland komen we wel inlagen en inlaagdijken tegen, maar onze Delta is toch het meest frequent en het zwaarst getroffen door dijkvallen. Of een dijk veilig is wordt niet alleen door de kwaliteiten, zoals hoogte of samenstelling, van de dijk zelf bepaald. Maar ook de kwaliteit van de ondergrond is van grote invloed. Die ondergrond is een stelsel van lagen van afzettingen over heel veel jaren. Het veiligst is de dijk op een vaste compacte onder grond. Een risicovolle ondergrond bestaat uit 'niet stabiele lagen', 'zanden met onvaste stapeling', 'poreuze massa', labiele papzanden'. Dit zijn zo de termen, die je tegenkomt. Waar gaat het nu om? Door een verhevigde confrontatie van overdruk en stromend water met zo'n labiele laag in de voor oever vloeit die labiele laag van die vooroever naar de stroom geul toe. Het bestaande evenwicht wordt dan compleet verstoord, waardoor het dijktalud er achteraan glijdt. Dan is er een dijkval. Dit gebeurt bij uitstek bij zeer laag water en oostenwind. bij zeer lage eb en sterke oostenwinf hoog water laag water slappe ondergrond tegendruk is weggevallen i ^<extreem laag water t.g.v. het gewicht van de zware dijk gaat de slappe ondergrond onderuit Uit: Fysisch Geografische verkenning2, P.C. van de Klis

Tijdschriftenbank Zeeland

Consent | 2019 | | pagina 8