EEN SNEE BROOD MET GESCHIEDENIS
Snee soldatenbrood in het Zeeuws Museum te Middelburg
(Collectie Zeeuws Genootschap)
Hoe houdbaar is brood? Daar kan vast het nodige over gezegd worden. Niettemin zullen er slechts weinigen vanuit gaan dat
die houdbaarheid kan oplopen tot één driekwart eeuw. Het bewijs ligt in het Zeeuws Museum te Middelburg: daar kan je in één
van de vitrines een snee soldatenbrood zien uit 1831, maar liefst 138 jaar oud dus.
Wat doet die 'boterham' daar? Welnu, in 1831 was Nederland in rep en roer. Het zuiden van het in 1815 gestichte Koninkrijk
der Nederlanden had zich het jaar tevoren van het noorden afgescheiden. Er was een nieuwe staat gesticht: het Koninkrijk
België, met als vorst Leopold I van Saksen-Coburg. Hij was eerder getrouwd geweest met de Engelse kroonprinses Charlotte
Augusta, de enige dochter van koning George IV. Zij overleed echter al in 1817, waardoor later niet zij, maar haar nichtje Victoria
koningin zou worden. Oom Leopold zou in 1837 arrangeren dat ook zij met een prins van Saksen-Coburg - de Prince Consort
Albert - zou trouwen.
Maar goed, zover was het in 1831 nog niet. De Nederlandse Koning Willem I probeerde dat jaar om in een laatste wanhoops
offensief het verloren landsgedeelte terug te winnen. In een militaire operatie die later de geschiedenis zou ingaan als 'De tien
daagse veltocht' trok een bont gezelschap van militairen, studentenmilities en vrijwilligers op tegen de vrijgevochten Belgen. De
afloop is bekend. Het was een operatie die tot mislukken was gedoemd. Niettemin was de veldtocht een opsteker voor het
'Vaderlands Gevoel' van het overgebleven noordelijk gedeelte van het Nederlandse koninkrijk, waaraan vele heldendichten en
herdenkingsmedailles werden gewijd. Vermoedelijk was het om deze reden dat in de negentiende eeuw de 'boterham' uit de
knapzak van één van de Zeeuwse deelnemers aan deze 'De tiendaagse veltocht' terecht kwam in de collectie van het Zeeuws
Genootschap, gewikkeld in een kaart van Belgisch Brabant. Daarmee getuigend, niet alleen van een vendogen 'Vaderlands
gevoel', maar ook van de onvoorstelbare houdbaarheid van het toenmalige soldatenbrood. Wat dit opgespaarde stuk brood
echter over de eetbaarheid van dit brood zegt, laat zich alleen maar raden.
