Het materiaal
Vormgeving en toneelbeeld
De locatie
Promotie en publiciteit
Cast, crew en de rest
De Zeeuwse vertaling van de Odyssee, het door Tom de Ket
geschreven verhaal en scenario, de door hem en Huub van der Lubbe
geschreven liedjes, de daarbij gecomponeerde muziek door een groot
aantal Nederlandse popgroepen en artiesten (inclusief Mario van
Triggerfinger) vormden het basismateriaal. Het was de meesterhand
van Robert Jan Stips die al deze bijdragen tot een muzikale score
wist te vormen en bovenal het vakmanschap en de creativiteit van
regisseur Tom de Ket die van al deze bouwstenen een totaal
voorstelling heeft weten te smeden.
In vrijwel geen enkele recensie wordt ingegaan op de vormgeving
en het toneelbeeld van O die zee, terwijl juist vormgever Ascon
de Nijs met zijn opvattingen en ingrepen een belangrijk deel van
de totale beleving van O die zee heeft bepaald. Zijn ideeën vormden
de basis voor de optimale inrichting en het gebruik van het fort, zodat
het tot een volwaardig onderdeel van de voorstelling kon worden.
En dat heeft hij met een aantal grote en kleine ingrepen weten te
realiseren.
Fort Rammekens als decor, dat bereidwillig door Staatsbosbeheer als
locatie beschikbaar was gesteld, was natuurlijk ijzersterk, maar dat
kwam pas goed tot uitting toen het een volwaardig onderdeel van
de voorstelling werd. Het totaal was wat de productie tot zo'n succes
maakte! Reacties van: tja, op zo'n locatie kan het bijna niet mislukken,
zijn dan ook een beetje kort door de bocht.
eerste instantie voor ogen had. Ik dacht laten we een H-ball< op de
fortmuur leggen (mocht niet/kon niette duur) en hem daarover naar
voren te schuiven. Ineens zei Arnout Schop: "Ik ken wel mannen met
zo'n grote kraan, die willen het wel voor niks doen".
Op die manier blijft het idee dan binnenboord, het effect is hetzelfde;
eigenlijk nog verrassender omdat hij ongezien van boven komt.
Op diezelfde manier zijn ook de bloemen uit het water tot stand
gekomen, zonder Andor en Arno's technisch inzicht was dat ook een
stuk minder geworden en er misschien uitgegooid. De vlotten/podia
waren er zonder dat ik die gast op het laatste moment in Wilhelmina
dorp vond, ook niet op deze manier gekomen. Het doet me soms
denken aan hoe Christo zijn idee voor al die doeken door het
Amerikaanse landschap maakte. Het idee is even briljant als eenvoudig
en dat is zijn kunstenaarschap, maar evengoed is dat alle overredings
kracht die deze man moet hebben gehad om alle instanties in al die
Staten voor zijn idee warm te laten lopen".
samen het woord Helios vormden, het publiek werd steeds verrast.
Ook op microniveau was sprake van mooie vondsten zoals de trawler
op schaalmodel, de lotusbar en de lotusbloemen, de hond van
Charon, de kleding van de O die zee band - helemaal in het wit,
zij spelen immers in de hemel! - en de nieuwe Zeeuwse kappen.
Deze kappen en de andere kleding zijn gemaakt door de dames
van het O die zee naaiatelier die wekenlang in de woonkamer
van Theater De Wegwijzer aan de slag waren.
Een laatste factor die hier niet mag worden vergeten is die van
de promotie en publiciteit. Deze zowel gegenereerde als verkregen
middelen hebben enorm bijgedragen aan de uitstraling van O die zee
en de daardoor ontstane grote publieke belangstelling.
Het materiaal kan goed zijn, maar zeker zo belangrijk zijn de mensen
die uiteindelijk de voorstelling met elkaar maken en uitvoeren.
Hieronder enkele voorbeelden.
O die zee beschikte over een uitstekende cast van acteurs,
muzikanten en koorleden, die met veel kwaliteit en enthousiasme
spel en zang combineerden. Zij trotseerden weer en wind en bleven
overeind zelfs in de stromende regen! En dan het koor dat bovenop
het fort bij stevige wind met de hand aan de speciale kappen hun
bijdrage aan het O die zee lied leverden. De O die zee band onder
leiding van Robert Jan Stips met daarin de jongens van Ocobar,
aangevuld met Zeeuwse blazers en strijkers, zette elke voorstelling
een puntgave muzikale begeleiding neer.
Ascon de Nijs:
"Zo voor de hand liggend en geweldig was die locatie nu ook weer
niet. Natuurlijk, mensen zeggen dat als ze die voorstelling hebben
gezien, omdat het uiteindelijk klopt.Tom(de Ket) vond het eerst
helemaal niks; spelen op een sloot water is ook niet eenvoudig,
zeker niet als je de zee voor ogen hebt die aan de andere kant van
de dijk ligt. De beste locatie was natuurlijk ook aan de andere kant
van de dijk, maar ja, speel maar eens tegen dat landschap op (als het
praktisch al mogelijk was geweest. Als ontwerper maak je een
idealiter idee voor het beeld, en daarna ben je eigenlijk de hele tijd
bezig met compromissen sluiten, maar dan wel de juiste (of de minst
slechte...).
Er zijn dagen dat je meer bezig bent te luisteren naar anderen en
op het juiste moment een idee dat iemand oppert eruit te vissen.
Als voorbeeld: ik wilde die cycloop als een reus laten lopen, met
de acteur in een grote pop, dat is gelukt, alleen anders dan ik in
Belangrijk voor het'floor'plan waren vanaf het begin de zichtlijnen.
Om deze zo optimaal mogelijk te maken en het publiek bij de
voorstelling te kunnen betrekken, is uiteindelijk besloten de geplande
tribune van 750 zitplaatsen naar 600 te verkleinen. Hierdoor kon het
drijvende hoofdpodium met daarop een print van een historische
kaart van Zeeland centraal voor de tribune worden gelegd en zo was
de afstand tot aan het muzikantenpodium ook acceptabel. Dit podium
stond overigens deels op het land en deels in het water. Het was
ongeveer 2,5 meter boven het wateroppervlak gebouwd waardoor
het deel onder dit podium kon worden gebruikt als de Hades, wat
een geweldige vondst was.
Zeer belangrijk was dat de persoonlijke betrokkenheid bij het project
groot was. Dat medewerkers bereid waren mee te werken aan
persconferenties, maar ook hun eigen netwerken wilden aan spreken.
Zelfs als dit soms om onmogelijke tijden ging, zoals live in het
programma Met het oog op morgen - 's avonds tussen 23.00
en 24.00 uur in de studio in Hilversum.
Via Robert Jan Stips kwamen wij op het spoor van Sandra Bulthuis die
op landelijk niveau een groot aantal essentiële contacten heeft gelegd.
Zij was een belangrijke stille kracht achter het project. Artikelen en
recensies in de landelijke media zorgden voor een
nationale bekendheid. In de recensie van de Volkskrant werd men
bijna gesommeerd de voorstelling te bezoeken; het artikel werd
afgesloten met 'Het rockt in Zeeland'.
Ook de mensen van licht en geluid stonden elke avond een nieuwe
uitdaging door de wisselende weersomstandigheden. De ploeg van
de grime en kostuums die snel en efficiënt hun werk deed.
De vele 'changeer'punten in de voorstelling liepen door het totale
speelcomplex heen waardoor cast en crew vele kilometers aflegden
op een avond zonder dat het publiek dat merkte. Een stagiaire en
regieassistent, die zich ontpopte tot de onmisbare stagemanager.
En tot slot de SEC catering die er samen met de vrijwilligers mede
voor zorgden dat het publiek een onvergetelijke avond kreeg.
De drijvende eilanden en bootjes werden gebruikt om de
verschillende scènes van de voorstelling aan elkaar te kunnen
verbinden en om deze steeds een ander karakter te geven.
De inzet van de hijskraan om de Cycloop over de tribune in het spel
te brengen, de abseilers van het Fort met hun verlichte jackjes die
Het effect van de nieuwe media en het netwerken mag hier uiteraard
niet ontbreken. Op het uitgebreide netwerk van de Zeeuwse
Connectie - meer dan 5.000 volgers via Facebook en Linkedln - werd
O die zee gepromoot, maar het meest effectief was de promotie via
de eigen website en de speciale facebookpagina. Deze pagina werd