Het Van de Perrehuis
kunst in de gevelkastjes
bedreven in hun beschrijving van de boom een
staaltje verbale acrobatiek door een relatie te leggen
met de VOC-tijd en de boom te zien als het laatste
restant van een oerbos, nota bene op een brug!
Die opgestoken middelvinger van die boom; was
die wellicht bedoeld voor diegenen die in deze boom
meer willen zien dan gewoon een gezellige
griezelboom? De vrijwaring van vrees school ook in
het theaterspel van Dirk Zoete achter het stadhuis;
de wereld is slechts een toneel, neem het alsjebheft
niet allemaal zo serieus. Het meest beklemmend
waren de computerstills van Ed Fornieles.
Allerlei plagen bedreigen ons in de 21ste eeuw.
In beklemmende beelden bet Fornieles zien hoe de
gebouwen in de directe omgeving er in de toekomst
uit zouden gaan zien; beschadigd door gewelds
uitbarstingen, ondergesneeuwd in een nieuwe
ijstijd, bedreigd door abens. Een uitweg uit deze fuik
biedt Forniels niet, al kan gezegd worden dat hij met
dit werk juist op tijd wil waarschuwen voor wat er
komen gaat, tenzij we tijdig bijdraaien. Het minst
geslaagde beeld van abes was naar mijn mening de
lebjke, chaotische uitstahing van Birgit Brenner bij
het kanaal met een warrig verhaal over beslagen
autoruiten van een middenklasse-auto, bibboards
met misleidende informatie, meningen waarop we
slechts met 'ja' en 'nee' kunnen antwoorden. O ja, de
oorlog in Syrië kwam ook nog voorbij. Gooi maar in
mijn pet.
En dan was er nog dat kunstwerk van Guibaume Bijl,
'Walk of Fame' waarin we de handafdrukken konden
zien van beroemdheden die Middelburg nooit
bezochten. Bovendien bleken de handafdrukken
helemaal niet van de vermelde personen. 'Fakenews'
dus, drukte om niks. Een kunstwerk dat ik
onmogehjk bij een van de vier vrijheden kon
indelen en dat met zijn ontkenning van zijn rol in
de Middelburgse geschiedenis ook niks met
Middelburg 800 te maken had. Terecht was het
door de curatoren wat weggeschoven onder
de rokken van koningin-moeder Emma op
het Damplein.
90#:
ZEEUWSARCHIEF
Anneke van Waarden-Koets
Kijk, daar beweegt iets... in de gevelkastjes
aan de muur van het Van de Perrehuisf
'Capturing movement Gevangen beweging' is
de titel van het kunstwerk van Hans Overvliet,
dat hij vervaardigde in het kader van de
kunstmanifestatie KIJK DAAR BEWEEGT IETS.
Het kunstwerk was tot eind oktober 2017
te zien in de publicatiekasfjes aan de gevel van
het Van de Perrehuis aan het Hofplein, waarin
sinds 2000 de kantoren van het Zeeuws Archief
zijn gehuisvest.
Een aanzienlijk huis aan het Hofplein
Het Van de Perrehuis kent een lange bewonings-
geschiedenis. De oudste bewoners waren de ridders
van de Duitse Orde die in 1316 hier htm commanderij
stichtten. Na de Reformatie werden de gebouwen
door particuheren bewoond. De meest markante
bewoners waren leden van de famihes
Van Reigersberg, Van de Perre en Schorer.
Vanaf 1838 kwamen het 'aanzienlijk huis' en de
ernaast gelegen woning in eigendom van het Rijk die
er de rechtbank in onderbracht. De huidige bewoner
is het Zeeuws Archief.
Het huis met de statige gebogen gevel werd in de tijd
dat het in particuliere handen was aangeduid met
'De Commanderie achter de Oude Kerk'. Tegenover
de voormalige commanderij stond namelijk een
imposant kerkgebouw, de aan Sint Pieter gewijde
Noordmonster- of Oude Kerk. Deze werd wegens
bouwvalligheid in 1834 afgebroken. Lange tijd bleef
de vrijgekomen ruimte onbebouwd. In 1892 begon
men met de bouw van een Gereformeerde kerk
en vijfhuizen aan de straat die we nu kennen als
Hofplein. De benaming Hofplein dateert van na 1838
en houdt verband met het Provinciaal Gerechtshof
dat in de negentiende eeuw in het pand was
gehuisvest.
Van commanderij tot stadspaleis
Het Van de Perrehuis werd in 1765 gebouwd als
stadspaleis voor het voorname en vermogende
Middelburgse patriciërsechtpaar Johan Adriaan
van de Perre (1738-1790) en Jacoba van den Brande
(i735-1794). Zij Heten het pand ontwerpen door
de Antwerpse architect Johan Peter van Baurscheit
de Jonge en zijn neef Engelbertus Baets.
Het pand is gebouwd op de fundamenten van veel
oudere bebouwing. Op deze plaats stond in de
middeleeuwen de Commanderij van de Duitse orde,
een ridderorde, ontstaan in de tijd van de
kruistochten. Na de overgang van Middelburg
naar de Prins van Oranje, in 1574, kwam het gebouw
van de commanderij in particuhere handen. Vanaf
1621 was het huis en erf'achter Sinte Pieterskercke'
in eigendom van de vooraanstaande Zeeuwse famihe
Van Reigersberg.
De laatste Van Reigersberg stierf kinderloos en Het
het gebouw en erf na aan zijn nichtje, Jacoba van
den Brande. Jacoba was toen net gehuwd met
Johan Adriaen van de Perre. Het echtpaar besloot
de voormaHge commanderij te laten verbouwen tot
stadspaleis. Daarnaast werd een woning gebouwd
voor de bibhothecaris, tevens huispredikant van
de famiHe Van de Perre.