De Volkerakwerken
De dam over de Hellegatplaten
Met het werk werd aangevangen bij het oostelijke einde van de dam. De ligging aan
goed vaarwater, dicht bij de aangewezen zandwinplaatsen en de sluiting van het Vent
jagersgaatje in een laat stadium van het werk, maakten een aanvang op dit punt het
meest aantrekkelijk.
In verband met de zeer drukke scheepvaart vlak langs de Hellegatdam en de plaatselijk
grote stroomsnelheden, werd er van afgezien de perszuiger nabij het begin van het
werk in het Hellegat te stellen. Het zeer intensieve verkeer met zandbakken zou de
scheepvaart in de plaatselijk nog geen 500 m brede geul ongetwijfeld in gevaar brengen.
Wel werd toegestaan in het Hellegat een steiger te bouwen voor aanvoer van materialen
t.b.v. de asfalt- en glooiingwerken. Gelet op de geringe frequentie van de bij deze
steiger aankomende en vertrekkende schepen is dit voor de scheepvaart aanvaardbaar.
De perszuiger werd gesteld nabij het zuidelijke einde van de stroomgeleidende dam in
het Hellegat. Daar hier geen voldoende diepte aanwezig was, werd eerst een insteek
gezogen. De uitkomende specie werd rechtstreeks in het werk geperst met de pers
zuiger „Ammerstol". Uit deze insteek werd 300 000 m3 zand gezogen, welke hoeveel
heid na beëindiging van het werk weer door de aannemer zal moeten worden aan
gevuld.
Het overige zand werd gewonnen aan de overzijde van de vaargeul op de aan de
Brabantse oever van het Hellegat gelegen zandplaat ongeveer ten westen van de pers
zuiger, met uitzondering van 300 000 m3 die bij de vluchthaven van Dintelsas moest
worden verwijderd in verband met het ontstaan van een ondiepte voor de mond van
de haven.
Het zand van de winzuigers wordt met bakken bij de perszuiger geklapt. Deze werk
wijze heeft het voordeel, dat bij mist of onwerkbaar weer, wanneer het transport
met bakken uitvalt, het werk niet direct behoeft te worden stilgelegd, terwijl tevens
met een minimum aan bakken en sleepboten kan worden volstaan. Nadat 700 m dijk
was gespoten, werd de persleiding omgelegd over de platen, waarmede een belangrijke
bekorting van de persleiding werd bereikt.
Op 1 juli werd het eerste zand in de dijk geperst. Met een weekcapaciteit van 70 000 m3
was na 13 weken reeds 1/3 gedeelte van de totaal benodigde zandhoeveelheid in het
werk geperst. Het kruisen van de eerste twee geultjes leverde geen enkele moeilijkheid
op. Het voornemen bestaat, zolang de weersomstandigheden dit toelaten, het pers
bedrijf voort te zetten. Daartoe werd een steiger gebouwd van 200 m lengte over het
Yentjagersgaatje, dat op 15 oktober voor de scheepvaart definitief werd gesloten.
Voor de asfaltbetonbereiding werden eind juli twee asfaltmenginstallaties aangevoerd
met een theoretische verwerkingscapaciteit van 70 ton per uur. Deze beide machines
werden opgesteld op een gedeelte van het opgespoten zandlichaam nabij de steiger in
het Hellegat, waar zand, grind en bitumen worden aangevoerd.
Medio augustus kon één machine met de produktie beginnen. Eind augustus kwam het
asfaltbedrijf in volle gang met een dagproduktie van 600 ton asfaltbeton.
Het asfalt wordt verwerkt op het geëgaliseerde en met een bulldozer verdichte noorde
lijke zandbeloop van de dam, tussen de teenconstructie (bovenzijde op H.W.) en de
gewapend betonband op N.A.P. 4,80 m.
42
Overzicht van het werk op 3 oktober 1958
■HAR I NGVUEH
[ÏÏÖLLANDSCH DIEP'
Venljaqersqai
Willemstad
VOLKERAK
NOORD BRABANT
OVER-
FLAKKEE
Aerofoto Nederland
43