gljillllll
Hl
In vergelijking met deze aanvoer van buiten onze landgrenzen is de hoeveelheid
neerslag op eigen bodem gering. In de zomermaanden wordt deze neerslag zelfs
overtroffen door de verdamping. Het neerslagtekort dat hierdoor ontstaat, veroor
zaakt droogteschade aan gewassen. Blijkens schattingen van de Commissie Onder
zoek Landbouwwaterhuishouding Nederland (COLN) wordt in het Deltagebied
over een polderoppervlakte van totaal rond 75 000 ha een schade door verdroging
ondervonden die groter is dan 15 van de optimale opbrengst. Voor de zand
gronden in westelijk Noord-Brabant wordt deze oppervlakte op omstreeks 58 000 ha
gesteld, terwijl de ramingen voor midden en oostelijk Noord-Brabant een opper
vlakte van 160 000 ha aangeven.
Op zichzelf zou de aanvoer van opperwater ruimschoots voldoende zijn om in de
waterbehoefte voor huishoudelijke, industriële en agrarische doeleinden te voorzien.
Een tekort ontstaat echter, doordat teveel van het rivierwater nodig is en verloren
gaat bij de bestrijding van de verzilting in het kustgebied.
Het zeewater dringt door de open estuaria landinwaarts. Hierdoor treft men in de
benedenloop der rivieren en in de zeearmen zulk een hoog zoutgehalte aan, dat het
water niet voor gebruik geschikt is.
Zo vloeit langs het Haringvliet een hoeveelheid opperwater van gemiddeld om
streeks 1200 m3/sec ongebruikt af. De Rotterdamse Waterweg vergt onder de
huidige omstandigheden circa 900 m3/sec om het zeewater terug te dringen tot de
Parksluizen bij Rotterdam, het zo belangrijke inlaatpunt van de in Delfland gelegen
land- en tuinbouwgebieden.
Behalve in de benedenrivieren zelf, dringt het zeewater ook binnen in de laaggelegen
polders, namelijk door kwel, alsmede met lek- en schutwater.
Aangezien het water in de zeearmen overwegend zout is, kan men daarmede het
polderwater niet verversen. Als gevolg hiervan treft men in grote delen van het
Deltagebied slootwater aan met een zeer hoog zoutgehalte. Hierdoor wordt blijkens
gegevens van de COLN over een oppervlakte van meer dan 33 000 ha zoutschade
ondervonden.
De toestand na uitvoering der Deltawerken
Het afsluiten van de zeegaten in het zuidwesten des Lands vormt de meest doel
treffende methode om de voortschrijdende verzilting in dit gebied op te heffen.
Zoet water kan ter beschikking komen voor huishoudelijk en industrieel gebruik en
vooral ook voor de landbouw, waardoor behalve zoutschade ook oogstdepressies
door verdroging kunnen worden vermeden.
Na uitvoering der werken zal men het Deltagebied kunnen onderverdelen in drie
eenheden: de Rotterdamse Waterweg met aansluitende rivieren, het Haringvliet-
bekken en het Zeeuwse Meer, die elk een geheel eigen karakter hebben. Hoewel men
deze onderdelen in feite niet onafhankelijk van elkaar kan zien zij vormen te
zamen een welhaast onverbrekelijk geheel zal toch de behandeling in het navol
gende gescheiden plaats vinden.
14
Rotterdamse Waterweg c.a.
De verdeling van de opperwaterafvoer van Waal en Maas over het Zeeuwse Meer,
het Haringvliet en de Rotterdamse Waterweg zal men na uitvoering der Deltawerken
voor een groot deel in de hand hebben, doordat men de afvoer door de stroomsluizen
in het Volkerak en de uitwateringssluizen in het Haringvliet kan regelen. Door deze
afvoer te beperken kan men meer opperwater langs de Rotterdamse Waterweg tot
afvloeiing brengen dan thans, zodat aldaar het binnendringende zeewater tot aan
vaardbare grenzen kan worden teruggedrongen. Daarbij is het mogelijk om een ver
mindering van de opperwaterafvoer naar de Nieuwe Maas, die door de kanalisatie
van Nederrijn en Lek zal kunnen ontstaan, te compenseren via de Noord. Deze Rijn
kanalisatie, die niet alleen van grote betekenis is voor de scheepvaart op de Nederrijn
en de Geldersche IJssel, doch ook vele voordelen oplevert voor de waterhuishouding
van het verzorgingsgebied van het IJsselmeer, zal daardoor zonder ingrijpende voor
zieningen volledig in werking kunnen worden gesteld.
Chloorafvoer van de Bovenrijn sinds 1880 in kg Cl/sec volgens gegevens van de Commission
internationale pour la protection du Rhin contre la pollution
I8BO 1890 I900 I9IO 1920 1930 1940 1950 I960
15