één werd door het Houtinstituut samengesteld. Verder werd kopernaftenaat toe
gepast. Dit middel werd in verschillende concentraties in terpentine opgelost.
Ook werd het als ammoniakale oplossing aangewend.
Als zevende middel werd creosootolie opgenomen. Hiermee heeft men in de
praktijk de beste ervaring ter bestrijding van de paalworm opgedaan. Voor het
behandelen van rijshout zou het echter minder geschikt zijn, omdat het gecreoso-
teerde rijshout moeilijkheden bij de verwerking zou opleveren.
De bossen rijshout werden onder druk met de middelen geïmpregneerd of er ge
durende één week in gedrenkt. De behandelde bossen rijshout werden tezamen
met onbehandelde bossen op „Baustahlgewebe" gemonteerd en vervolgens opge
hangen aan de steiger van de sluizen te Hansweert. Deze expositieplaats werd
gekozen, omdat het bekend is, dat hier zeer veel paalworm voorkomt. Het is
de bedoeling om het rijshout langere tijd, minstens 5 jaar, aan infectie door de
paalworm bloot te stellen en jaarlijks na te gaan of aantasting is opgetreden. Het
uitstrekken van het onderzoek over een aantal jaren is noodzakelijk, omdat het
conserveringsmiddel door het zeewater uitgeloogd kan worden. Een middel, dat
het eerste jaar wel voldoende bescherming geeft, kan door het uitlogen van de
actieve bestanddelen later onwerkzaam worden. Verder treedt de paalworm af
hankelijk van weersomstandigheden het ene jaar veel sterker op dan het andere
jaar, ook in dit opzicht is dus een langere expositietijd nodig.
De eerste inspectie werd in het voorjaar van dit jaar gehouden. De bossen rijs
hout hadden op dat tijdstip ongeveer een jaar in het zeewater doorgebracht. Bij
deze inspectie is gebleken, dat in de meeste onbehandelde bossen rijshout reeds
een sterke aantasting door de paalworm is opgetreden. In de bossen rijshout ge
drenkt in de in water opgeloste middelen werd eveneens aantasting geconstateerd.
De bossen rijshout onder druk geïmpregneerd met de in water oplosbare mid
delen vertoonden geen aantasting. Evenmin werd aantasting gevonden in de met
kopernaftenaat behandelde bossen. Zowel de onder druk geïmpregneerde als de
gedrenkte bossen bleken bij dit middel vrij van boorgangen van de paalworm.
Ook de bossen onder druk geïmpregneerd met creosootolie waren niet door de
paalworm aangetast.
De bossen rijshout werden na de inspectie weer in zeewater geplaatst. Om tech
nische redenen (het bleek bij ophangen aan de steiger van de sluizen te Hans-
weert moeilijk te zijn de rijshoutbossen voor een inspectie tijdelijk boven water
te brengen) werden zij nu echter bij de Postbrug in het kanaal door Zuid-Beve
land opgehangen. De paalworm is ook hier zeer actief en de inspectie van de
bossen levert geen moeilijkheden op.
Het onderzoek werd tevens nog met een viertal middelen, kwiknaftenaat, tribu-
tyltinoxyde, koperpentachloorfenol en een middel op basis van pentachloorfenol
en gechloreerde koolwaterstoffen uitgebreid. Met deze middelen werden ook bos
sen rijshout bespoten. Indien mocht blijken, dat hierdoor reeds de aantasting van
de paalworm kan worden voorkomen, zou dit voor de praktijk een gemakkelijk
uit te voeren behandeling zijn. Er dient nu te worden afgewacht, welke resultaten
de verdere inspecties zullen geven en of op grond hiervan een behandeling van
het rijshout tegen de paalworm kan worden aanbevolen. De resultaten van de
eerste inspecties doen verwachten, dat zeker één of meer middelen voor toepas
sing in de praktijk in aanmerking komen.
Vordering van de bij de Deltadienst in uitvoering zijnde werken
in het tijdvak van 1 juli - 1 oktober 1959
I. De bouw van de uitwateringssluizen in het Haringvliet
Bemaling
Door de spanningsbronnen wordt het grondwater t.p.v. de diepe ontgravingen
nabij het noordelijke en zuidelijke landhoofd tot N.A.P. 19 m af gepompt, ter
wijl in het middengedeelte van de bouwput een grondwaterstandsverlaging tot
N.A.P. 15 m wordt bereikt. Totaal zijn 62 spanningsbronnen in bedrijf.
Overzicht van het zuidelijke gedeelte van de uitwateringssluizen in uitvoering 15-9-59
29
28
K.L.M. Aero carto
I
