schepen kunnen afwachten, een kantoor voor de mijnmeester en zijn administrateur
alsmede telefooncellen, toiletten en een magazijn.
De bouw van de vismijn werd aanbesteed op 23 augustus, waarna op 26 augustus het
werk werd gegund aan de fa. Gebr. W. enB. Christiaansen te Oostburg (Zeeland) voor
een bedrag van f 87 100. De inventaris van het gebouw is niet in dit bedrag begrepen,
maar zal voor rekening komen van de exploiterende instantie.
De afwatering van Noord-Beveland
Het gemaal in de Onrustpolder kwam nagenoeg gereed.
Van het gemaal in de Jacobapolder zijn de uitstroombak, de persleiding en de onder
bouw gereed gekomen en van het gemaal in de Willempolder de persleidingen en de
onderbouw; bij beide gemalen is een aanvang gemaakt met het metselwerk.
Van het gemaal in de Adriaanpolder werd het buitendijkse gedeelte alsmede de pers
leidingen voltooid; van dit gebouw is de onderbouw nagenoeg gereed gekomen.
Van het achttal afsluitbare duikers kwamen vier in uitvoering; één hiervan werd
voltooid.
De afwatering van Zuid-Beveland
Van het gemaal in de Oosterlandpolder kwam de onderbouw gereed en van het
gemaal in de Wilhelminapolder het grootste gedeelte van de onderbouw alsmede het
buiten de kruin van de dijk gelegen gedeelte van de persleidingen met de uitstroming.
De werken bij Bruinisse
Op 24 mei 1960 werd het maken van meergelegenheden en de bouw van een aanleg-
steigertje in de werkhaven te Bruinisse aanbesteed. De laagste inschrijver was de
firma A. van der Straaten Jr. N.V. te Hansweert. Gedurende de verslagperiode kwam
het werk nagenoeg gereed.
Op 9 september 1960 werd de bouw van de schutsluis in de Grevelingendam aan
besteed. De laagste inschrijver was de firma G. van Dijk Zonen te Hardinxveld met
een bedrag van f 3 397000. Met enkele voorbereidende werkzaamheden werd inmiddels
aangevangen.
In september 1960 werd een begin gemaakt met de aanvoer van zink- en stortsteen als
voorraadvorming voor de werkzaamheden van het volgende jaar.
De bouwput voor de schutsluizen in het Volkerak
Het werk, waarvan in het Driemaandelijks Bericht nr. 12 een beschrijving is gegeven,
werd op 24 mei j.l. aanbesteed. De laagste van de elf inschrijvers bleek een combinatie
van twee Belgische en twee Nederlandse maatschappijen, te weten
Amsterdamse Ballast Mij N.V. te Amsterdam;
Entreprise Ackermans et van Haaren N.V. te Antwerpen;
N.V. Baggermaatschappij 'Holland' te Hardinxveld;
Société Générale de Dragage N.V. te Brussel.
46
Op 20 juni werd het werk aan deze combinatie gegund voor een bedrag
van f 2 570 000. Onderaannemer voor het droge grondwerk is de C.V. Gebr. v. d.
Heuvel te Zierikzee; het zink- en glooiingswerk wordt uitgevoerd door de N.V. Jac. G.
van Oord te Utrecht.
Van het werk, dat in negen maanden dient te worden voltooid, zijn thans met het
droge grondwerk goede vorderingen gemaakt. Ter plaatse van de bouwput en de toe
gangsgeul is 25000 m3 teelaarde verwijderd. Met vrachtauto's is deze grond naar het
terrein gebracht waar zal worden onderzocht welke boomsoorten het meest in aanmer
king komen om te zijner tijd een windscherm langs het sluiscomplex te vormen. Voorts
werden perskaden gemaakt met een gezamenlijke lengte van 8 km, terwijl bij het maken
van sloten en grondverbeteringen 15000 m3 grond werd ontgraven. Acht draglines en
een bulldozer waren daarbij ingeschakeld.
De filterglooiingen, die op de onderste gedeelten van de belopen der brugopritten en
langs het werkterrein zijn geprojecteerd en die in de droge moesten worden aangebracht,
kwamen half augustus gereed. Ongeveer 8000 ton grindzand, grind en Maassteen is
daarvoor per schip in de werkhaven aangevoerd en met vrachtauto's in het werk ge
bracht.
Eerst daarna kon met het natte grondwerk worden begonnen. Met behulp van een
grondsluis is een cutterzuiger, de 'Zwalm', binnen de kade gebracht die de buiten
polder waarin het werk grotendeels moet worden uitgevoerd omgeeft. Met deze
zuiger is thans ter plaatse van de bouwput 70 000 m3 specie ontgraven en rechtstreeks
in de te maken ringdijk verwerkt. Het zeer fijne zand, waaruit de grond voornamelijk
bestaat, neemt in het stort een langshelling aan van 1 250 tot 1 300.
Aangezien dit materiaal bovendien sterk met slib is verontreinigd, wordt het niet
geschikt geacht voor de aanleg van de ruim 15 m hoge opritgedeelten. Volgens het be
stek dient hiervoor 435000 m3 zand te worden gewonnen in het Hellegat. Het zand
wordt gezogen met de 'Holland VI' en via een drijvende leiding rechtstreeks in het werk
geperst. Op deze wijze is reeds 60000 m3 verwerkt.
Ook met de aanleg van de ca. 200 m lange ha vendam aan de noordzijde is een aan
vang gemaakt. Het zinkwerk daarvoor met een oppervlak van 6500 m2 kwam gereed,
terwijl van de in totaal 27 500 ton benodigde mijnsteen de helft werd verwerkt.
Voor het aanbrengen van deze mijnsteen is met behulp van de baggermolen 'Holland
VII' aan de binnenzijde van de dam een geul gegraven. Thans wordt deze geul enigs
zins verruimd ten behoeve van de cutterzuiger 'Arlésienne' die binnenkort zal worden
aangevoerd voor het maken van de toeleidingsgeul en de aangrenzende dijkvakken.
47