De werken van het Deltaplan
Onderzoek naar de mogelijkheid van geleidelijke sluitingen in het
Deltagebied
Voor de afsluiting van het Veersche Gat zal gebruik gemaakt worden van doorlaat-
caissons. Over het ontwerp en de voortgang van de bouw, die op het ogenblik plaats
vindt in een dok nabij Vrouwenpolder, is in vorige afleveringen van het Driemaande
lijks Bericht het een en ander medegedeeld.
Bij de ontwikkeling van deze caissons is uitgegaan van de ervaring die sinds 1945 met
het gebruik van grote elementen werd opgedaan.
Met de plaatsing van zeven doorlaatcaissons in het sluitgat in het voorjaar van 1961
zal een belangrijke fase in de ontwikkeling van deze methode voor het sluiten van
grote zeegaten worden beëindigd. De werken in het Veersche Gat vormen het proef
object voor deze sluitingsmethode, terwijl zij tevens de gelegenheid bieden om met
het manoeuvreren met caissons en met de afsluitorganen ervaring op te doen.
Wanneer de methode blijkt te voldoen zullen de te gebruiken caissons en de te volgen
werkmethoden zonder verdere wijziging ook in sluitgaten waar een veel groter aantal
caissons benodigd is kunnen worden toegepast.
De methode van sluiten waarbij gebruik gemaakt wordt van doorlaatcaissons wordt
hierdoor gekenmerkt dat als gevolg van het plaatsen van de open caissons in het
sluitgat de stroomsnelheden niet sterk toenemen, terwijl door het gelijktijdig sluiten
van de schuiven de getijstromen in het sluitgat plotseling worden afgesneden. De
aanwezigheid van stalen tralies in de doorstroomopeningen maakt het mogelijk bij
weigering van een of meer van de betreffende schuiven de sluiting op meer geleidelijke
wijze tot stand te brengen, door het storten van steen tussen de tralies.
In beginsel is het ook mogelijk een volledige sluiting uit te voeren door middel van het
aanbrengen van grote hoeveelheden stortmateriaal, bijvoorbeeld zware steenblokken.
Het doorstroomprofiel van het sluitgat neemt in dit geval tijdens het storten geleidelijk
in grootte af. Hieraan ontleent deze werkwijze de naam van 'geleidelijke sluiting'. Een
dergelijke werkwijze wordt gekenmerkt door een sterke toeneming van de stroom
snelheden tijdens de sluiting.
Naast het gebruik van doorlaatcaissons is de laatste jaren ook de methode van gelei
delijke sluiting uitvoerig bestudeerd. Bij dit onderzoek is uitgegaan van de vraag of de
gecompliceerde doorlaatcaisson niet kan worden gemist zonder dat hierdoor grotere
risico's dan die verbonden aan het gebruik van caissons worden geïntroduceerd.
Hoewel nog veel studie nodig zal zijn alvorens een afgerond geheel zal zijn verkregen
en op de gestelde vraag een afdoend antwoord zal kunnen worden gegeven, kan toch
reeds het een en ander van de voorlopige resultaten worden medegedeeld.
De hoofdopzet van de methode van geleidelijke sluiting
Bij het maken van een afsluitdam in een zeegat zijn drie stadia te onderscheiden.
In het eerste stadium worden de dijkvakken op de platen gebouwd en worden
in de geulen beteugelingsdammen opgestort, die de drempels vormen van de z.g.
3
