Bovendien is de mogelijkheid onder ogen gezien dat de grond onder de zware pijlers
op de ene plaats iets meer wordt samengedrukt dan op de andere, zodat een pijler
ten opzichte van een andere iets scheefzakt en de ligger wordt verwrongen.
Een vraag was of deze liggers, die een in verhouding tot hun lengte zeer grote hoogte
hebben, als een normale balk zouden kunnen worden berekend. Om hierop een ant
woord te vinden is een stalen model van de liggers gemaakt op schaal 1 100 van de
ware grootte. Op dit model zijn de verschillende genoemde belastingen aangebracht
en is gemeten welke (zeer kleine) vormveranderingen daarbij optreden. De proeven
hebben uitgewezen dat het mogelijk is de constructie inderdaad op betrekkelijk een
voudige wijze te berekenen.
Zoals reeds is opgemerkt zullen de liggers worden uitgevoerd in voorgespannen beton.
Zij zijn zo ontworpen dat, zolang de belastingen niet groter worden dan 1,2 x de
aangenomen waarden, in het beton geen scheurtjes zullen ontstaan en dat de be
lastingen zelfs 2,2 x zo groot kunnen worden voordat een ligger bezwijkt. Aangezien
ook de belastingen waarop de liggers zijn ontworpen een zekere veiligheidsmarge
bevatten, kan men stellen dat de constructie ruimschoots voldoende veiligheid biedt.
Om de berekeningen te verifiëren is een natuurgetrouw model op schaal 1 15 van
voorgespannen beton gemaakt. Hieraan is op een 700-tal punten de invloed van de
verschillende belastingen gemeten.
Een probleem dat nauw met de opzet van de constructie samenhangt is hoe deze
zware liggers, elk met een inhoud van 3000 m3 beton, moeten worden vervaardigd.
18
Uitvoerige studie heeft tot de conclusie geleid dat de beste oplossing wordt verkregen
indien de liggers in 'moten' van ongeveer 250 ton op de gereedgekomen sluisvloer
in de bouwput worden gemaakt.
Voor de bekistingen van deze moten is daar voldoende ruimte; het wapeningsstaal
kan er zonder veel moeite worden aangebracht en ook de vloeibare beton kan ge
makkelijk daarheen worden vervoerd. Zodra de driehoekige moten voldoende zijn
verhard worden ze met het oog op verder transport gedeeltelijk voorgespannen. Ver
volgens worden zij gekanteld en met behulp van een grote portaalkraan naast elkaar,
11,50 m boven de sluisvloer, tussen de pijlers op een stalen ondersteuningsconstructie
geplaatst.
De tussenruimten tussen de moten, die 0,50 m bedragen, zullen dan met beton worden
opgevuld, zodat een geheel ontstaat. De liggers zullen daarna gelijkmatig worden
voorgespannen, totdat zij sterk genoeg zijn om alleen op de beide uiteinden te steunen.
Daarop kan de stalen hulpconstructie worden verwijderd, waartoe de liggers met
behulp van vijzels enige centimeters worden opgetild.
Tenslotte zullen de liggers worden neergelaten op de rubber oplegblokken op de
pijlers.
De voorspanning wordt in dwarsrichting verkregen met kabels waarin een blijvende
trekkracht van 41,5 ton per stuk wordt aangebracht, terwijl in de lengterichting kabels
met een trekkracht van 135 ton worden toegepast.
In een volgende aflevering van deze Berichten zullen over de genoemde schaalmodel
len en enkele andere aspecten van de nablaliggers nadere mededelingen worden gedaan.
19
Montage van de nablaligger met behulp van een stalen hulpconstructie Maquette N.V. Nestum
