De oeververdediging langs het Zijpe
Tengevolge van de aanleg van de Grevelingendam zullen de stroomsnelheden langs
de Schouwense oever van het Zijpe toenemen, terwijl de stroomsnelheden langs de
oever van Sint Philipsland iets zullen afnemen. Na de aanleg van de Volkerakdam
in 1968 zal de stroom over de gehele breedte van het Zijpe enigszins sterker worden.
Dit heeft tot gevolg dat vergeleken met de huidige toestand de stroom langs de
Schouwense oever van het Zijpe vrij sterk zal toenemen, terwijl langs de oever van
Sint Philipsland de afname van de stroom welke na de aanleg van de Grevelingendam
zal optreden en de toename van de stroom na de aanleg van de Volkerakdam elkaar
vrijwel zullen compenseren. Om mogelijke verdiepingen langs de Schouwense oever
van het Zijpe te voorkomen zal de bestaande oeververdediging moeten worden uit
gebreid.
Het Zijpe is de laatste eeuwen aanmerkelijk verdiept. Bekend is dat Mondragon met
zijn manschappen tijdens de Tachtigjarige Oorlog het water hebben doorwaad,
terwijl de diepte thans 20 tot 35 m bedraagt. Door de steeds toenemende diepte werd
de oever van Schouwen-Duiveland bedreigd. Na 1825 zijn regelmatig verdedigings
werken aan deze oever uitgevoerd. De oudste werken bestaan uit rijshoofden, met een
Situatie van de nieuwe
oeververdediging
langs het Zijpe
34
Mondragon en zijn manschappen doorwaadden het Zijpe tijdens de Tachtigjarige Oorlog
bestorting van puinlater werden zinkstukken aangebracht, aanvankelijk bestort met
puin en na 1900 met stortsteen. Uit onderzoekingen, o.a. met behulp van duikers,
is komen vast te staan dat de oude bezinkingen en bestortingen voor het merendeel
nog in goede staat verkeren. Verwacht wordt dan ook dat na de toeneming van de
stroom deze bestaande verdedigingswerken voldoende zullen zijn om de bodem ter
plaatse te beschermen. Voorkomen moet echter worden dat door uitschuring langs de
onderrand van deze oeververdediging het evenwicht van de oever wordt verstoord.
Reeds na de sluiting van het zuidelijke sluitgat in de Grevelingendam in mei van dit
jaar zal de verhoging van de stroomsnelheid langs de Schouwense oever merkbaar
worden. Daarom moet, voordat deze sluiting tot stand zal zijn gekomen, langs de
gehele westelijke oever van het Zijpe, met uitzondering van enkele gedeelten voor de
tramweghaven, de bestaande oeververdediging worden uitgebreid. Dit zal geschieden
door het aanbrengen van een bestorting van grof grind op het onverdedigde beloop.
De breedte van deze bestorting is zodanig gekozen dat na het aanbrengen daarvan
langs de gehele oever de breedte van de verdediging tenminste gelijk is aan drie maal
de diepte van de geul ter plaatse.
De bestorting van grof grind - met afmetingen van 5-60 cm - zal in een laag van ge
middeld 0,5 m dikte worden aangebracht; op de plaatsen waar het onverdedigde be
loop steiler is dan 1 3 zal het beloop onder een helling van 1 3 worden opgestort.
Het grind wordt aangebracht met behulp van onderlossershet storten zal geschieden
tijdens de kentering van de stroom. Het werk houdt, evenals de dijkverhogingen langs
de Grevelingen, direct verband met de aanleg van de Grevelingendam en wordt door
de Rijkswaterstaat uitgevoerd.
De uitvoering van de werkzaamheden is opgedragen aan de N.V. Dijksbouw te Den
Haag voor een bedrag van f 253 700.
35
GOEREE OVERFLAKKEE
GREVELINGEN
PLAAT
?dam^7 VAN
OUDE
NGE
NOORDER SLAAK
ZUIDEL'JK
SLUITGAT
/BRUINISSE
TE BRENGEN OEVERVERDEDIGING
BESTAANDE OEVERVERDEDIGING
SCHOUWEN
DUIVELAND
ST. PHILIPSLAND
2 km