van asfaltbeton. Deze asfaltlagen zijn aangebracht op keileem. Zo zouden meer werken
kunnen worden genoemd die in de laatste 10 jaren zijn uitgevoerd en waar nog geen
gebreken van betekenis werden geconstateerd.
Bij enkele andere werken is dit echter wel het geval. Hierbij kan onderscheid worden
gemaakt tussen moeilijkheden tijdens de uitvoering en minder gunstige verschijnselen
die zich later hebben voorgedaan. De eerstgenoemde moeilijkheden zijn deels veroor
zaakt door het toepassen van asfaltbetonbekledingen in de tijzone d.w.z. beneden het
hoogwaterpeil. Afgezien van het feit dat het asfalt hier op een natte ondergrond moet
worden aangebracht, wordt het gestorte materiaal nog in warme toestand door het
water bespoeld, wat een minder gunstige uitwerking heeft op de kwaliteit. Bovendien
is het aanbrengen van kleeflagen, wanneer de bekleding in twee of meer lagen is ont
worpen, niet goed uit te voeren, omdat door het aanwezige water geen goede aan
hechting is te bereiken. Ook de dichtingslaag op het oppervlak is om dezelfde reden
niet goed aan te brengen, vooral niet wanneer met golfslag rekening moet worden ge
houden. Bij het aanbrengen van asfaltbeton op klei zijn in het bijzonder in de tijzone
moeilijkheden ontstaan waar de gebruikte klei een vrij slappe consistentie bezat. De
daarop aangebrachte laag asfalt heeft in zo'n geval niet voldoende steun, waardoor
breuk kan voorkomen. Een dergelijk geval heeft zich voorgedaan bij het bekleden
van de ringdijk om de grote bouwput in het Haringvliet in 1957, waar in augustus en
september tijdens stormen op enkele plaatsen de bekleding van zandasfalt werd stuk
geslagen, nadat tevoren reeds scheuren waren gevormd als gevolg van de plaatselijk
zeer slechte grondslag van slappe keli. Hierbij moet wel worden opgemerkt dat de
bovenlaag van asfaltbeton op dat moment nog niet was aangebracht en dat nadat dit
gebeurd was geen schade van betekenis meer is voorgekomen.
Van de gebreken die bij enkele werken na de uitvoeringsperiode zijn geconstateerd
kan in de eerste plaats worden genoemd het optreden van scheuren, voornamelijk in
het onderste deel van het buitentalud. Dit verschijnsel heeft zich in sterke mate voor
gedaan bij de dijk aan de Schelphoek op Schouwen. Hoewel bij dit werk verschillende
ongunstige omstandigheden zijn aan te wijzen zoals een laaggelegen teen en een slappe
ondergrond van de asfaltlaag, die is gefundeerd op klei en op resten van zinkstukken,
speelt hier zeer waarschijnlijk ook in belangrijke mate mee het verschijnsel van de
waterdruk onder de bekleding, waardoor bij elk laagwater de wrijving tussen de be
kleding en de ondergrond kan worden verminderd en afglijden mogelijk wordt. Wel
licht is hier en daar de asfaltbekleding zelfs opgebarsten als gevolg van deze opwaartse
waterdruk.
Ook de scheuren die bij enkele andere werken zijn geconstateerd kunnen door een
opwaartse waterdruk worden verklaard. Hieruit blijkt dat bij deze werken de teen op
een te laag niveau is gelegd of dat de dikte van de bekleding te gering is geweest. Voor
zover dit nog niet bekend was is uit deze gebreken overduidelijk gebleken dat de water
beweging in een dijk in het bijzonder bij gesloten bekledingen een factor van groot
belang is. Nu sedert enige jaren bij de Deltadienst wordt beschikt over een elektrische
apparatuur voor het berekenen van de waterbeweging in een dijk en van de drukken
onder tegen een bekleding, behoeven deze verschijnselen bij nieuwe werken niet meer
voor te komen.
Uit de bestudering van enkele gevallen is komen vast te staan dat in het bijzonder bij
een laaggelegen teen grote waterdrukken onder de bekleding kunnen voorkomen door
dat na een hoogwater bij stormvloed het gestegen grondwater in de dijk minder snel
9
TEELAARDE
DETAIL B
3.80
KLEI
MA. P.
ZAND
0 2 m CAISSON
GRONDSTUK
3.95
«3.60
DETAIL B
ASFALTBETON 0.0 8
ASFALTBETON 0.08
KRAAGSTUK
MET BESTORTING
-0.50
DAMWAND LANG 2.00
GEBITUM I ZAND 0.12 °-5°
GEBITUM! ZAND 0.12-0.42
DAMWAND LANG 2.00
Doorsnede van de ringdijk bij de Schelphoek op Schouwen-Duiveland
«-EVENTUEEL LATER AAN TE BRENGEN ASFALTBETON
4DIK 0.10»UDIK 0.10-0.05
FUNDERING
RAND MET SPUIGATEN
GOOT
Doorsnede van het Flauwe Werk op Goeree-Overflakkee
STRAND
7.20
15.00
22.00
3.00
29.00
ASFALTBETON DIK0.10-
ZANDASFALT
Dl K 0.20
GOOT
«8.00
LICHT R'JSBESLAG
6.75
KRAAGSTUK
BREED 2Q.OO
'2.20
-2.00
N.A.P.
T20
no.
KLEI
O 5 m
Doorsnede van de ringdijk van de grote bouwput in het Haringvliet
