Dwarsdoorsnede A-A van de afsluitdam in de
Lauwerszee
De onderzochte constructie's voor het onderste deel
van het buitenbeloop van de afsluitdam
De in een electrisch model gemeten waterover-
drukken
weest van uitvoerige proefnemingen, verricht door de waterloopkundige afdeling van de
Deltadienst.
Het ontwerp, dat in een eerste instantie werd onderzocht, bestond uit een volledige bekle
ding met asfaltbeton.
Het onderzoek naar het optreden van wateroverdrukken onder de gesloten bekleding met
behulp van een elektrisch model, resulteerde in het voorschrijven van een zeer dikke asfalt-
bekleding. Dit vormt echter een zodanig dure constructie, ook wanneer b.v. gebruik zou
worden gemaakt van gepenetreerde stortsteen, dat naar andere mogelijkheden werd om
gezien.
Een constructie van blokken op een laag keileem werd als tweede mogelijkheid onderzocht.
Omdat de laag keileem als ondoorlatend ten opzichte van het onderliggende zand moet
worden beschouwd, weken de gemeten overdrukken in orde van grootte niet af van de
eerder onderzochte constructie.
Aan deze constructie kleefden bovendien enige bezwaren ten aanzien van de uitvoering:
a. de keileem die in de Lauwerszee voorkomt bevat een hoog percentage zand. Dit ver
oorzaakt een grote mate van uitspoeling en daarmede stagnatie;
b. bij verse keileem kunnen wateroverdrukken onder de keileemlaag, veroorzaakt door de
overmaat water afkomstig uit het zandstort, verschuivingen in de keileem veroorzaken;
c. alle keileem zou als gevolg van de gekozen werkwijze per as langs het werk moeten
worden getransporteerd. Dit is bij vers gebaggerde natte keileem niet eenvoudig; de kei
leem eerst in depot opslaan om op te stijven, brengt hogere kosten met zich mee, terwijl
het materieel moeilijker te verwerken wordt;
d. de hoeveelheid in de Lauwerszee aanwezige keileem is helaas beperkt; deze voorraad
moet zoveel mogelijk worden gereserveerd voor het sluitgat.
Om deze redenen werd besloten over te gaan tot toepassing van mijnsteen. Mijnsteen
werkt enigszins als een filter in tegenstelling tot keileem.
Een nieuw onderzoek wees uit dat op deze wijze de overdrukken zeer aanzienlijk kunnen
worden beperkt. Het bleek weinig verschil uit te maken of de mijnsteen als zeer doorlatend
werd beschouwd of dat een gelijke doorlatendheied als voor zand werd verondersteld.
Voor het binnenbeloop gelden analoge redeneringen.
Voor de overige gedeelten van het beloop zal het zandlichaam van de dam worden afge
dekt met klei, gegraven in de bodem van de Lauwerszee.
261
