De motorgondels voor de kabelbaan over de zuidelijke stroomgeul van het
Brouwershavensche Gat
Bij de afsluiting van de Grevelingen in 1964 werd voor de eerste maal in ons land gebruik
gemaakt van een kabelbaan als hulpmiddel voor de geleidelijke opbouw van een sluit-
kade. Voor deze kabelbaan werd een type gekozen waarbij de gondels door een zich
erin bevindend aandrijfmechanisme onafhankelijk van elkaar langs de draagkabels wer
den voortbewogen. Deze zelfde motorgondels zullen andermaal worden gebruikt voor het
transporteren en afwerpen van het stortmateriaal voor de sluitkade door het Rak van
Scheelhoek, het noordelijke sluitgat in de afdamming van het Haringvliet. Ook voor de af
sluiting van de zuidelijk stroomgeul van het Brouwershavensche Gat zal van een kabel
baaninstallatie gebruik worden gemaakt. Het type motorgondel dat daar wordt toegepast
zal evenwel belangrijk afwijken van het tot nu toe gebezigde. Verschillende factoren maken
dit wenselijk. De belangrijkste is wel, dat destijds - als gevolg van in een vergevorderd
stadium van voorbereiding alsnog door de Rijkswaterstaat naar voren gebrachte wensen
- door de fabrikant zodanige uitbreiding moest worden gegeven aan het voortbewegings
mechanisme, dat een vrij ongunstige verhouding tussen het eigen gewicht van de gondel -
20 ton en de daarmee te vervoeren nuttige last 10 ton - er het gevolg van was. Een
andere reden voor het wijzigen van het gondeltype vormt het besluit om bij de afsluiting
van het Brouwershavensche Gat geen stortsteen, maar betonblokken van eenzelfde ge
wicht en vorm te gebruiken als stortmateriaal; steennetten als gebruikt bij de Grevelingen
en het Haringvliet kunnen dan worden gemist. Er is dan ook gezocht naar een mogelijk
heid om een gunstiger verhouding te krijgen tussen gondelgewicht en nuttige last en naar
een eenvoudig systeem voor het laden en afstorten van de betonblokken. De Directie
Bruggen van de Rijkswaterstaat heeft de opzet van de motorgondels grondig herzien, en
een nieuw type motorgondel ontworpen, dat in staat zal zijn de gehele nuttige last aan
betonblokken in één handeling op te pakken, en dat tevens een veel gunstiger verhouding
vertoont van eigen gewicht en nuttige lading, n.l. 15 ton 15 ton. De gunstiger gewichts
verhouding is vooral bereikt door de dieselmotoren als krachtbron te vervangen door
gasturbines, waarvan het gewicht bij een vermogen van 250 pk maar 100 kg bedraagt.
Het vermogen van de turbine wordt via een tandwielkast, die het toerental van 6000 terug
brengt tot 1500 per minuut, overgedragen op drie verstelbare axiale plunjerpompen. Twee
van deze pompen dragen hun vermogen over op zes verstelbare hydromotoren. Elke
hydromotor drijft op zijn beurt twee loopwielen aan. De beweging van de gondel langs
de kabel wordt dus door twaalf loopwielen veroorzaakt. Bij twee wielstellen is een aan-
297
