-
dynamische aspect van het verschijnsel waargenomen. Andere waterspanningsmeters
registreerden de langzaam veranderende waterspanningen en legden daarmee de grootte
van het gebied vast en de mate waarin de verweking zich voordeed.
Het grondonderzoek en de plaatsing van de meetinstrumenten kon alleen maar gedurende
de laagwaterperiode worden uitgevoerd. Om alle onderdelen van het programma, die
vóór het tijdstip van de eerste proef afgewerkt moesten zijn, tijdig gereed te krijgen, was
het dikwijls nodig de werkzaamheden te verrichten gedurende een laagwater dat in de
avond of nacht viel.
Het aanbrengen van de ladingen
De zwaarte van de ladingen voor de proeven werd vastgesteld in overleg met het Advies
bureau der Genie. Daar de werkhoven in de Sophiapolder plaatselijk een diepte krijgt
tot N.A.P. 10 m, is er bij de proeven van uitgegaan dat de verdichtende werking van de
springstoffen in ieder geval tot enige meters onder dit niveau zou moeten reiken. De
ladingen zijn dan ook aangebracht in een verticaal tussen één meter beneden het maai
veld en een diepte van N.A.P. - 14 m. In elke verticaal nam het ladinggewicht van boven
naar beneden toe. In de eerste proef werd per verticaal in totaal 1250 gr. gelatine dyna
miet aangebracht. Toen bleek, dat dit slechts een zeer geringe zakking van de bodem
tot gevolg had, is het ladinggewicht voor de tweede proef vergroot tot 3600 gr. per
verticaal. Bij iedere proef zijn in vier verticalen ontploffingen teweeg gebracht met een
onderling zeer gering tijdverschil van 20 milliseconde. Hiermee werd bereikt, dat de
grond viermaal kort achtereen heftig in trilling werd gebracht.
In het terrein werden voor iedere proef vier boorgaten gemaakt tot een diepte van
N.A.P. 15 m in de hoekpunten van een vierkant met een zijde van 6 meter. De boor
gaten werden verbuisd met een plastic pijp met een diameter van 6 cm. Kort voor de
aanvang van de proef werd in deze buis een dunnere plastic buis neergelaten, waarin
de springladingen en ontstekers waren aangebracht. Deze werkwijze is zeer arbeids
intensief en tijdrovend; wil men op grotere schaal in de praktijk gaan verdichten door
middel van explosieven, dan zal men werkmethoden moeten ontwikkelen, waarbij de
ladingen door spuiten op gewenste diepte worden gebracht.
430
