ken, 5000 m2 klassieke stukken en 150 000
40 000 ton mijnsteen, 22 000 m2 zoolstuk-
ken, 5000 m2 klassieke stukken en 150 000
m3 zand.
Het werk werd uitgevoerd met behulp
van vier zandzuigers, dertien onderlos-
sers, elf sleepboten, zes vlotten, vier drij
vende kranen, twee steenstorters, twee
afmeerpontons en een baggermolen.
Om de verwerkbaarheid van zandasfalt
onder water te beproeven zou aan de
noordzijde van het werkeiland 700 m
zandasfaltkade worden gemaakt, terwijl
overigens overal mijnsteenkaden werden
opgebouwd. Het zandasfalt zou worden
aangebracht door het asfaltschip 'Jan
Heymans'. In totaal zou 75 000 ton zand
asfalt, bestaande uit 96% zand en 4%
bitumen, verwerkt worden. Op 14 april
werd de 'Jan Heymans' aangevoerd.
Daar de capaciteit van de droogtrom-
mels niet tot de vereiste hoogte bleek te
kunnen worden opgevoerd, werd slechts
32 000 ton zandasfalt geproduceerd en
in de kaden verwerkt. Uit deze proef
kwam evenwel naar voren dat het moge
lijk is in stromend water van een diepte
van N.A.P. - 6 m af tot een hoogte van
N.A.P. 0,5 m zandasfaltkaden met een
taludhelling van 1 4 aan de buiten- en
1 2 aan de binnenzijde op te bouwen.
Op 25 juni moest de 'Jan Heymans' wor
den afgevoerd om bij de Volkerakwerken
te worden ingezet voor het verrichten van
een andere proef, het maken van zand
asfaltkaden boven water.
Eenheidscaissons voor de afsluitings-
werken in het Brouwershavensche Gat
en de Oosterschelde
Van de 30 in totaal gemaakte caissons
werden de laatste zes naar het Veerse
Meer versleept en daar opgeslagen. Der
tien opzetstukken gingen bij het trans
port naar de opslagplaats verloren door
dat de transportbak kapseisde. Er wer
den dertien nieuwe vervaardigd. Van de
28 gemaakte opzetstukken werden er 27
in de werkhoven Schelphoek opgeslagen
en één in de werkhoven te Bruinisse.
Het werk werd op 23 mei 1969 voltooid
opgeleverd.
D. De werken tot indijking van de
Lauwerszee
In de periode van 21 april tot en met 23
mei werden de 25 caissons voor de af
sluiting van de Lauwerszee geplaatst. De
reserve-caisson en de eenheidscaissons
voor noodgevallen behoefden gelukkig
niet te worden gebruikt. Van de caissons
werd het overgrote deel bij iaagwater-
kentering geplaatst; 5 stuks werden bij
hoogwaterkentering aan de grond gezet.
Viermaal werden twee gekoppelde cais
sons gelijktijdig neergezet, waaronder
ook de beide laatste. Op 24 en 25 mei
werden de kleppen in de caissons geslo
ten, waarbij het door manipuleren met
de bovenkleppen mogelijk bleek de Lau-
werszeeboezem op het gewenste peil te
brengen.
Op 24 mei werd begonnen met het spui
ten van zand en aan het eind van de ver
slagperiode was 2 000 000 m3 zand ver
werkt. De caissons zijn nu gemiddeld tot
het peil van N.A.P. aan weerszijden in
het zandlichaam opgenomen. Reeds is
een aanvang gemaakt met het opspuiten
van het dijklichaam boven water, waar
door de caissons binnenkort onder het
zand zullen verdwijnen. Tevens is een
aanvang gemaakt met het maken van de
glooiingen.
Op uitgebreide schaal worden voorberei
dingen getroffen om diverse werken in en
rondom het Lauwerszeegebied ter hand
te gaan nemen. Onder andere zijn nog
vlak voor de sluiting vele greppels in de
landaanwinningsgebieden uitgegraven
om een betere ontzilting te verkrijgen,
terwijl na de sluiting de eerste maatrege
len tegen verstuiven van de grote zand
vlakten zijn getroffen.
509
