Kleine veranderingen in de omstandigheden, van natuurlijke of kunstmatige oorsprong, kunnen al aanzienlijke veranderingen teweeg brengen in het patroon van geulen en zand banken. Worden de afsluitingsoperaties niet met de nodige voorzichtigheid uitgevoerd, dan loopt men de kans dat het stromings- stelsel reeds bij de eerste ingreep krachtig reageert. Dit zou dan betekenen dat de situatie waarop men zijn plannen heeft ge baseerd, onherstelbaar verandert, zodat de waterbouwkundige alle grond onder de voeten verliest. Zou men bijvoorbeeld be ginnen met de afsluiting der hoofdgeulen, dan kan men er zeker van zijn dat zich naast de vroegere snel nieuwe geulen zouden ont wikkelen, en dat de oorspronkelijke ondiepe bankgebieden in korte tijd zouden worden opgeruimd en uitgeschuurd. Het bijzondere van het Haringvliet, in ver gelijking met de andere zeegaten, is dat dit zeegat ook na zijn afdamming onder be paalde omstandigheden grote hoeveelheder water naar zee zal moeten blijven afvoeren. Het mag door zijn afdamming zijn functie als verbindingsweg tussen het rivierenstelsel er de zee dus niet geheel verliezen. De structuur van het zeegat zal uiteindelijk aan deze nieuwe eis moeten worden aangepast en w> I zo, dat het grote doorlaatwerk dat in de dan moet worden opgenomen in de eindsituatie aan een doorgaande geul ligt. Zo redenererd zou men er voor kiezen dit doorlaatwerk te situeren in de hoofdgeul van het zeegat: de eindsituatie sluit dan het beste aan op de bestaande toestand. Maar om de sluis in di< geul te kunnen bouwen, zou men de geul eerst, en dat wil zeggen in een vroeg stadim 1 1 Algemeen schema van de afsluiting van een zeegat 2 De afsluiting van het Harin j- vliet Het is daarom zaak, de stroomgeulen zo lang mogelijk betrekkelijk onverlet te laten, en het werk aan te vangen in die gedeelten van het dwarsprofiel die de geringste bijdrage leveren in de stroombeweging van het zeegat. Op grond van deze overwegingen is de af sluitingsstrategie ontwikkeld waarbij men eerst de ondiepe platengebieden afsluit, en pas in een zo laat mogelijk stadium, en zo snel mogelijk, de daartussen gelegen hoofd geulen. Aangezien echter ook de afdamming van de ondiepe bankengebieden al leidt tot verschuiving van het stromingspatroon en tot verdere concentratie van de stroom in de hoofdgeulen, zal het meestal nodig zijn de hoofdgeulen in het tracé van de afdamming tegen verdere uitschuring en tegen verschui ving te beschermen, en ze door middel van bodembeschermingen vast te leggen. van het gehele afsluitingswerk, moeten af sluiten, met alle ongewenste waterloopkun dige gevolgen van dien. De enige alternatie/e oplossing zou zijn de sluizen vanaf het beg i uit te voeren als een reeks dooriaatcaisson Bij de huidige stand van de techniek leek d e oplossing niet uitvoerbaar. Het doorlaatwer moet wat zijn constructie en zijn samenhang betreft immers aan zeer hoge eisen voldoet de vereiste nauwkeurigheid bij de bouw zoi alleen bereikt kunnen worden wanneer het gehele kunstwerk zou worden uitgevoerd in den droge, dus in een leeggemalen bouwpi In een later stadium zou het doorlaatwerk, in open verbinding gebracht met het buiten water, de functie van de stroomgeul kunner overnemen, waardoor de stroomsnelheden i t het laatste sluitgat beperkt zouden kunnen blijven. 180

Tijdschriftenbank Zeeland

Driemaandelijks bericht Deltawerken | 1970 | | pagina 14