De uitvoering van de
werken in het Haringvliet
een dergelijke grote ringdijk middenin een
groot zeegat, blootgesteld aan zware golvr n
en getijstromen, bestond nog geen of nauwe
lijks enige ervaring. Het werk moest uiteraard
geheel met drijvend materieel vanaf het w ter
worden gemaakt, en het was dus vooral
tijdens de eerste aanzet zeer gevoelig voo
golfslag en stroom. Bovendien vormde de
geringe waterdiepte - de bouwput werd
immers op een zandplaat aangelegd - vee al
een belemmering voor de grote drijvende
werktuigen, die nu eenmaal een bepaalde
diepte onder de kiel nodig hebben om vei' g
te kunnen werken; sommige werktuigen, z >-
als zuigers met drijvende persleiding, die et
zandlichaam van de ringdijk moesten aan
brengen, konden bovendien pas goed wor len
gebruikt wanneer men ermee in de luwte '.an
reeds gemaakt werk kon liggen. De eerste
Het schema voor de uitvoering van de Delta
werken is zo ingericht dat zoveel mogelijk
van klein naar groot kan worden gewerkt, en
van betrekkelijk gemakkelijk naar moeilijk;
eerst werden de kleine afsluitingen ter hand
genomen, daarna kwam de beurt aan de drie
grote zeegaten, met als sluitstuk de Ooster-
schelde. Zo kan de kennis en kunde die
nodig zijn om ook dit laatste en grootste werk
tot een goed einde te brengen, geleidelijk
aan worden verworven en verbreed. Bij de
afsluiting van het Haringvliet kon al enige
lering getrokken worden uit de eraan vooraf
gaande operaties, en met name uit de
ervaringen die bij de afsluiting van de Greve-
lingen werden opgedaan met de kabelbaan,
een instrument dat immers ook bij de af
damming van het Haringvliet weer is gebruikt.
De afsluitingswerken in het Haringvliet kwa
men echter ondanks deze algemene opzet
noodgedwongen voor een deel vooraan te
liggen in het uitvoeringsschema. Door de
lange duur van het werk, veroorzaakt door de
bouwtijd van de uitwateringssluizen, moest
het begin ervan reeds vroeg in het tijdschema
vallen: al in 1956 werden de eerste zinkstuk-
ken in het tracé van de afsluiting aangebracht,
als basis voor de aan te leggen bouwput.
In zekere zin werd met dit werk dus zelfs het
spits afgebeten, want er werd vroeger mee
begonnen dan met de afsluiting van het
Veerse Gat. Bij een nabeschouwing van de
afsluitingswerken in het Haringvliet is het dan
ook vooral interessant na te gaan welke lering
daaruit voor andere werken van het Deltaplan
kan worden getrokken.
Het eerste werk was de aanleg van een bouw
put met omringdijk voor de bouw van de grote
uitwateringssluizen. Met de constructie van
ezijde
1048.50
rivierzijde
aanzet van de ringdijk moest worden opg -
bouwd uit materiaal dat voldoende weerst ind
kon bieden aan de getijstroom en dat aid s
tot steun zou kunnen dienen voor het erac iter
aan te brengen zandlichaam. Hierbij heef
men vooral goede ervaringen opgedaan n et
mijnsteen, een afvalprodukt bij de steenk' ol-
winning, dat voor dit werk goed bleek te
voldoen, al is het weinig bestand tegen gi If-
slag, onder invloed waarvan het onder ee i
tamelijk flauw talud wordt uitgevlakt. Mijn
steen bleek voor de opbouw van perskad. n
geschikter dan de vaste Klundertse klei, c e
hier eveneens werd gebruikt. De ervaring, n
die bij de opbouw van de ringdijk met mijl
steen zijn opgedaan, hebben ertoe geleid dat
dit materiaal ook bij andere Deltawerken >p
grote schaal wordt toegepast, en trouwen;
ook elders, bijvoorbeeld bij de werken vo >r
194
