met zand, zonder andere hulpmiddelen, als
steen of klei. Deze eenvoudige sluitings
methode was gebaseerd op recentelijk ont
wikkelde berekeningsmethodieken betreffende
de zandtransportcapaciteit van stromend
water; de grens kon worden berekend waar
bij water in een geul tengevolge van de erin
optredende getijverhangen zo krachtig stroomt
dat het door zuigers erin gebrachte zand
geheel wordt meegenomen. Zolang men be
neden die grens werkte, kon men met een
krachtig zandbedrijf winst behalen op de
stroom, tot het sluitgat geblokkeerd was. Bij
de sluiting van het Noord-Pampus volgens
deze methode werd voortgebouwd op ervarin
gen die waren opgedaan bij het dichtspuiten
van het Ventjagersgaatje, een onderdeel van
de Volkerak-afsluiting, en van het Brielse Gat,
een onderdeel van de werken voor de vor
ming van een nieuwe havenmond bij Hoek
van Holland. De sluiting van het Noord-Par i-
pus heeft het inzicht in het vraagstuk hoev r
men in bepaalde gevallen met zand alleen
kan komen, verder verdiept. Dank zij de ze ir
grote capaciteit die men tegenwoordig me
moderne grote perszuigers kan bereiken,
nemen ook de mogelijkheden toe om getij
geulen uitsluitend met zand te bedwingen.
De afsluiting van het Rak van Scheelhoek
had het karakter van een proefneming op
ware grootte ten bate van de nog komends
geulafsluitingen in het Brouwershavense Git
en de Oosterschelde. De ervaring met de
kabelbaan werd uitgebreid, waarbij men vc >rt-
bouwde op wat men eerder had geleerd bi de
dichting van de Grevelingen. Bij de sluitin;
van het Rak van Scheelhoek werd voor de
eerste keer gewerkt met zware elementen an
regelmatige vorm, namelijk betonblokken i iet
een ribbe van 1 m en een gewicht van bijr i
2,5 ton; dezelfde soort betonblokken zal z> <er
in het Brouwershavense Gat, en wellicht U er
ook in de Oosterschelde worden gebruikt.
Men weet nu welke stapeling zulke blokke in
een dergelijke dam zullen aannemen, en h e
poreus een zo gevormde dam zal zijn. Op e
resultaten van deze proef, die mede diend
ter controle van hetgeen terzake al in moo I-
proeven was onderzocht, kan thans met
vrucht worden voortgebouwd voor het be
palen van de techniek die bij de afdichting
van de blokkendam in het Brouwershaven: 3
Gat zal worden gevolgd.
De bouw van de grote uitwateringssluizen as
een zeer boeiend en spectaculair werk. D<
uitzonderlijk grote schaal van dit kunstwe
deed zien natuurlijk ook bij de bouw gelde .1
en bepaalde zelfs in belangrijke mate het
karakter en de sfeer van het gehele werk. let
vergde door zijn enorme afmetingen een c j-
heel eigen aanpak en stelde hoge eisen a n
uitvoeringstechniek en organisatie met na! ie
voor wat betreft de montage van de zeer
grote bouwelementen, zoals delen van de
nablaligger en van de stalen schuiven. Dit er-
eiste ook de inzet van bijzonder materieel
onder andere van een grote portaalkraan ie
door zijn afmetingen geheel aan de schaa
van het bouwwerk was aangepast.
Aangezien zich echter de bouw van dit ku st-
werk min of meer buiten de eigenlijke afsl i-
tingsproblemen voltrok, de uitvoering erva i
ook overigens geen verder verband houdt net
de andere afsluitingswerken en daaruit du
voor de uitvoering van die werken geen Ie ing
kan worden getrokken, zal daarop bij dezs
nabeschouwing van de afsluiting in het
Haringvliet niet worden ingegaan.
198
