langen van het milieu. Tenslotte moet in
verband met het water nog herinnerd worden
aan het belang van deze milieu-factor bij de
talrijke onderzoekingen die zich richten op
het klimaat in het Deltagebied.
De bestudering van de bodem als milieu
factor omvat studies betreffende sedimentatie
en erosie, de samenstelling van de bodem en
de veranderingsprocessen die zich in de
verschillende typen buitendijkse gronden
afspelen. Deze onderzoekingen moeten ge
gevens opleveren die van gewicht zijn voor de
belangenafweging bij de inrichting van buiten
dijkse gebieden en voor de uitvoering van
bepaalde inrichtingsplannen.
Al jaren wordt er aandacht besteed aan de te
verwachten morfologische ontwikkelingen in
het Deltagebied en in de onderwaterdelta voor
de kust. Daar zullen immers, onder meer
onder invloed van de afsluitingswerken, grote
veranderingen optreden. Over deze aange
legenheid verschenen al artikelen in Bericht
43 (februari 1968) en 55 (februari 1971). Ook
zullen studies worden gewijd aan de sub-
aquatische bodem van rivieren en bekkens,
teneinde na te gaan op welke wijze bodem
en waterkwaliteit elkaar beïnvloeden. Bodem
veranderingen in de buitendijkse gebieden
zullen diepgaande invloed uitoefenen op de
plaatselijke flora en fauna. De overgangszone
van bodem en water verdient bij het onder
zoek naar die veranderingen bijzondere aan
dacht. Kortheidshalve wordt hiervoor ver
wezen naar artikelen in Bericht 41 en 42
(augustus en november 1967).
De lucht als milieu-factor is reeds lange tijd
De auto-analyzer in het labora
torium te Goes maakt drie
analyses tegelijk van 40 water
monsters per uur
object van onderzoek voor de Werkcommissie
voor Klimatologisch Onderzoek in het Delta
gebied, waarvan melding werd gemaakt in
Bericht 56 (mei 1971). Behalve de afsluiting
der zeearmen zullen ook micro-klimatolo
gische veranderingen van allerlei aard invloed
uitoefenen op het milieu. De indruk bestaat
dat die invloed niet onaanzienlijk zal zijn.
Uit de opsomming hierboven blijkt wel dat tal
loze onderzoekingen moeten worden verricht.
De voortgang van de afsluitingswerken maakt
dat een belangrijk deel van deze onderzoekin
gen in een stringent tijdschema moet worden
gevat. Coördinatie en bundeling van krachten
zijn dan ook een eerste vereiste. Aan het
besluit tot oprichting van een afdeling Milieu
onderzoek bij de Deltadienst heeft onder meer
dit besef ten grondslag gelegen.
447
