Bevat de geërodeerde bodem veel schelpen dan kan in de loop van de tijd een accumu latie ontstaan van schelpen langs de oever. Schelpen hebben door hun grote mobiliteit in het algemeen een groot aandeel in de pro cessen langs de oevers. Afbeelding 7 toont een steile rand aan de zuidzijde van de Stampersplaat. Men ziet een ingezaaide begroeiing van granen en grassen tot aan de oeverlijn. Blijkbaar is deze begroeiing met zijn ondiepe beworteling niet in staat de erosie te stoppen. Duidelijk is te zien hoe de afslag plaatsvindt in repen evenwijdig aan de inzaai- richting. Strandruggen en steile randen komen soms tegelijkertijd voor (afbeelding 8). Een minder vaak voorkomend oevertype is het terras. Terrassen vindt men op een stukje voormalig slik bij Ouddorp, de Val, en op enkele gebiedjes bij Brouwershaven. Ook langs een deel van de noordwestzijde van de Hompelvoet wordt dit oevertype aangetroffen. Het wordt gekenmerkt door het voorkomen van vlakken op verschillende niveau's, door een laag steil randje van elkaar gescheiden. Deze terrassen zijn te danken aan de aan wezigheid van kleiige laagjes in een zandige bodem, die een grotere weerstand bieden tegen erosie. Zoals op afbeelding 9 duidelijk is te zien ver tonen de kleilagen ook in detail erosievormen die men in een zandige bodem niet zal aan treffen. De doorlatendheid van klei is veel geringer dan van zand. Het overspoelings- water stroomt daardoor oppervlakkig af en doet hier een glad, bobbelig oppervlak ont staan. Tevens kunnen, zoals op de foto is te zien diepe nissen ontstaan die door de grotere stevigheid van de klei niet inzakken. Sommige van de oevers waar een sterke afslag voorkomt zijn kunstmatig beschermd. Zij kunnen daarom hatf-kunstmatig worden genoemd. De meest voorkomende vorm van oeverbescherming is een onderwatergrind- dam die op enige afstand evenwijdig aan de oeverlijn wordt aangelegd op een diepte van N.A.P. - 1 m. De kruin van zo'n grinddam ligt ongeveer gelijk met het gemiddelde waterpeil van N.A.P. - 20 cm. De golven breken op de grinddam en verliezen daardoor het grootste deel van hun energie, zodat de erosie van de oever óf geheel tot stilstand komt, óf sterk wordt verminderd. Op enkele plaatsen, bijvoorbeeld aan de zuidkant van de Hompelvoet, is vanwege een zeer sterke erosie en vooruitlopend op de aanleg van de Afb. 9. De Val bij Ouddorp. onderwatergrinddam, een grinddam aange- Detail van een kleiige oever legd op de oeverlijn. De kruin van deze dam 463

Tijdschriftenbank Zeeland

Driemaandelijks bericht Deltawerken | 1974 | | pagina 35