Grondmechanisehe problemen
bij de bouw van de stormvloed
kering
ij de beslissing de Oosterschelde afsluitbaar
maken met een uit dooriaatcaissons be-
aande stormvloedkering is de restrictie
esteld, dat het ook inderdaad mogelijk moet
ijken te zijn, deze constructie te bouwen,
p dit 'mogelijk' moet vooral in het kader van
it artikel de nadruk worden gelegd, want de
erwezenlijking van deze 'uitermate geavan-
eerde oplossing' zal in hoge mate afhangen
an de vraag of de funderingsproblemen
unnen worden opgelost,
luist in verband met die funderingsproblemen
vomt telkens weer het fundamentele feit om
a hoek kijken, dat de stormvloedkering
dieper water van grotere omvang moet
orden gebouwd dan alle vorige Deltawerken,
aaruit meteen volgt dat de caissons zelf
mvangrijker en zwaarder zullen moeten
jn dan ooit vroeger. Het treft bovendien
.gelukkig dat de bodemgesteldheid
tn de Oosterschelde in het tracé van de
sluiting veelal minder draagkrachtig is
an op de plaatsen waar tot nu toe grote
sluitingen werden gerealiseerd. Deze
szwaren zouden de ontwerpers nog niet
zoveel zorgen baren als ze golden in een
ebied waarin de risico's moesten worden
erekend over één zomerseizoen. De stand-
n bedrijfszekerheid van geplaatste caissons
oefde in het verleden nooit langer dan
•edurende een paar maanden verzekerd te
'.'.jn, terwijl er ook niet die hoge eisen aan
Menden te worden gesteld die men bij een
permanent kunstwerk aanlegt. Nu de belangen
'an de veiligheid en van het natuurlijk milieu
echter blijvend afhankelijk worden van de
bedrijfszekerheid der dooriaatcaissons
kunnen dienaangaande nauwelijks toleranties
meer worden ingevoerd in het ontwerp. Om
dezelfde reden mag er zelfs geen ogenblik
worden getwijfeld aan de standzekerheid van
de caissons. Als uit nadere studies blijkt dat
het mogelijk is een weg over de stormvloed
kering aan te leggen, zal het wegverkeer ook
zijn eisen stellen aan de standzekerheid der
caissons.
De belastingen op de caissons hadden in het
verleden, juist door de korte duur van hun
functioneren, een statisch en quasi-statisch
karakter. De Oosterscheldecaissons en de
bijbehorende voorzieningen, waaronder de
bewegingswerken van de afsluitmiddelen wel
de voornaamste zijn, maar waaronder ook de
bodembescherming moet worden gerekend,
zullen zijn blootgesteld aan voortdurende en
wisselende golfbelastingen. De caissons
zullen daardoor mogelijk zozeer in trilling
worden gebracht dat de ondergrond waarop
zij rusten, gaat verweken en zijn draagkracht
verliest. Echter, niet alleen onder invloed van
de golfbelasting kan verweking van de onder
grond optreden. Wanneer een doorlaatcaisson
wordt afgezonken, neemt de druk die de
caisson op de bodem uitoefent, in korte tijd
zeer snel toe; om de gedachte te bepalen:
evenals wanneer op een bepaalde plaats
binnen vijf minuten een flatgebouw zou
worden neergezet van vijf verdiepingen. Om
zo'n snelle toeneming van de belasting te
kunnen opnemen, moet de bodem in korte tijd
worden samengedrukt. Dat kan alleen door
de uitpersing van grondwater. Maar als dat
grondwater niet snel genoeg kan ontsnappen,
ontstaan er wateroverspanningen onder de
zojuist geplaatste caisson, en die kunnen de
standzekerheid van de caisson in groot
gevaar brengen, met name op plaatsen waar
de geulbodem bestaat uit min of meer los-
93