gepakt zand. Bij zeer losse pakking van het
zand bestaat bovendien het gevaar dat het
bodemmateriaal plaatselijk zijn structuur
verliest en zo snel vervormt, dat de wrijving
tussen de korrels niet meer volledig tot
ontwikkeling kan komen. Zulk vloeistofachtig
gedrag van het bodemmateriaal is in de
Oosterschelde niet onbekend.
De waterspanningen kunnen nog worden ver
groot naarmate de caissons breder worden.
Bij vorige afsluitingen hadden de caissons
een breedte van 14 a 18 m, voor de algehele
afsluiting van de Oosterschelde zijn destijds
al caissons overwogen van 30 m breed, terwijl
men nu een stormvloedkering denkt op te
bouwen uit caissons met een breedte van
50 tot 60 m.
Er zijn dus drie factoren die nadelig kunnen
werken op de stabiliteit der caissons: de
belastingsnelheid, de losse pakking van de
ondergrond en de caissonbreedte. De
belastingsnelheid moet echter worden be
schouwd als de belangrijkste van de drie.
Met name de regelmatige cyclische golf-
belastingen zijn, omdat ze een orde sneller
verlopen dan de belastingen tijdens het
afzinken, van bijzonder belang. Bovendien
veroorzaken zij schuifspanningen in de onder
grond. De zanddeeltjes willen dan in relatief
korte tijd een kleiner poriënvolume of een
dichtere pakking aannemen; dit zal in een
opgesloten waterpakket nog sneller aan
leiding geven tot wateroverspanningen en
stabiliteitsverlies. Ditzelfde verschijnsel doet
zich voor bij aardbevingen. Gebouwen storten
bij zulke gelegenheden veelal niet in omdat
ze zo geweldig schudden, maar omdat de
ondergrond bezwijkt onder de zeer snelle
ROOMPOT
N.BEVELAND
NAP]t—
-.5-
zand
zand met kleiiaagjes en kleistukjes
Geologisch profiel van
de Oosterscheldemond, 100 m
ten oosten van het afsluitings
tracé
94
zand met veenlaagjes en veenstukjes
zand slibhoudend met sliblaagjes
