Fig. 6. De Kromme van
Remane
aanwezig zijn en er meer dood organisch
materiaal is, zal de zuurstofconsumptie groter
zijn. De consumptie neemt nog toe als er
extra hoeveelheden organische stoffen,
afkomstig van huishoudelijk of industrieel
afvalwater, worden geloosd op het bekken.
Een goede zuurstofbalans kan worden bereikt
door zuivering van het geloosde water en door
beperking van de algenbloei.
De hygiënische waterkwaliteit kan worden
bevorderd door het desinfecteren van lozin
gen en het terugdringen van de vervuiling
door recreanten.
In sommige zoete meren waarin zeer diepe
gedeelten voorkomen, doet zich een specifiek
probleem voor en wel het verschijnsel van
stratificatie (Zie Bericht 69, augustus 1974).
Stratificatie komt tot stand doordat de boven
ste waterlagen in de zomer meer verwarmd
worden. De toegevoerde warmte wordt in de
bovenlagen goed gemengd, tot die diepte
waar de invloed van de wind reikt. Daar
beneden is de warmtetoevoer klein. Het
zwaardere koudere water ligt opgesloten in
de diepere delen van het meer: er ontstaat
een temperatuurgelaagdheid van een warme
bovenlaag en een koude onderlaag, geschei
den door een scherpe begrenzing, de zoge
naamde spronglaag. Dit tweelagensysteem
wisselt onderling zeer weinig uit. Er is bijvoor
beeld in de diepere laag nauwelijks zuurstof
toevoer, maar wel zuurstofverbruik vanwege
de rottingsprocessen van organisch materiaal
die er optreden.
Het diepe water wordt dan ook al gauw zuur
stofloos, mèt alle gevolgen van dien: allerlei
voedingsstoffen worden verhevigd vrijge
maakt, terwijl de rottingsprocessen van orga
nisch materiaal onder zuurstofloze omstandig
heden bovendien anders verlopen, zodat
onder andere het giftige en stinkende zwavel
waterstof wordt gevormd. In het najaar koelt
het water in de bovenlaag weer af en wordt
de stratificatie opgeheven. De kwalijke stoffer
uit de onderlaag kunnen zich dan in het meer
water verspreiden.
Onder normale omstandigheden is het effect
van de stratificatie in de diepe delen van het
meer gering, omdat het oppervlak waarover
de stratificatie kan optreden ten opzichte van
het gehele oppervlak van de meerbodem
klein is en ook het volume water dat bij
stratificatie is betrokken, gering is in vergelijk
met de meer-inhoud.
Wanneer echter in de omgeving van dergel ij kt
diepe delen een geconcentreerde zoutbelas-
ting plaatsvindt, kan het zwaardere zoute
water zich eveneens in de diepere delen gaan
242