De probabilistische benadering
van bouwkundige ontwerpen. I
T beginnen met deze aflevering plaatsen wij in
h Driemaandelijks Bericht een serie artikelen
o r een thans in gebruik komende nieuwe be-
n feringswijze van bouwkundige ontwerpen:
d probabilistische of waarschijnlijkheidsme-
tl de. Dit eerste artikel legt er in algemene ter-
n n de aard en de toepassing van uit, en spitst
e- en ander toe op de stormvloedkering in de
rr nd van de Oosterschelde. In volgende artike-
le zal nader ingegaan worden op wat men wel
n mt de 'ontwerpfilosofie' met betrekking tot
d probabilistische benadering, en de instru-
rr nten die er zijn om het ontwerp zo te analy-
s en en de onderdelen ervan zo op elkaar af te
s nmen dat gesproken kan worden van een
h monisch en evenwichtig ontwerp. Vervol-
g is zal de randvoorwaardenproblematiek aan
dorde komen, en dan de wijze waarop de be
ls ngen probabilistisch worden berekend.
D ma zullen de probabilistische benadering
v de constructie zelf, en de bepaling van de
b /vijkkans van de totale constructie en van de
o erdelen, meer en détail behandeld worden.
D erie wordt besloten met een evaluatie van
d tudies die in verband met de stormvloedke-
r zijn uitgevoerd.
H tweede artikel in dit nummer gaat onder
n r ook over de waarschijnlijkheidsmethode,
e ehandelt de vraag hoe deze benaderings-
w e in de toekomst wellicht gebruikt zal kun-
n> worden bij het ontwerpen van dijken.
Ir derland is het nog niet zo lang gebruikelijk,
d, jrimaire zeeweringen zoals zeedijken, gedi-
n sioneerd worden op basis van statistische
g- :vens.
t eltacommissie heeft daar een begin mee
g aakt, door te stellen dat de kruinhoogte van
z eringen gerelateerd moet worden aan de
waarschijnlijkheid van stormvloedhoogwaters.
Als statistische basis fungeert hiervoor de
hoogwateroverschrijdingsfrequentielijn, die
aangeeft hoe vaak per jaar een bepaalde hoog
waterstand wordt overschreden. In principe is
voor alle plaatsen langs de Nederlandse kust
zo'n lijn beschikbaar, of kan hij worden samen
gesteld op basis van lijnen van naburige plaat
sen.
De achterliggende gedachte is, dat dijken be
zwijken als gevolg van hoge waterstanden. Ech
ter, ook de golven, meer speciaal de golfover-
slag, is mede verantwoordelijk voor het bezwij
ken van een dijk.
Ongelukkig genoeg is er weinig bekend omtrent
de waarschijnlijkheid van golven bij hogere wa
terstanden, vooral voor wat betreft de golfhoog
te en de golfperiode. Bij gebrek aan deze gege
vens wordt bijvoorbeeld de kerende hoogte van
een zeedijk bepaald op grond van een storm
vloedstand daar ter plaatse met een overschrij
dingsfrequentie van 2,5 x 10"4perjaarende
'bijbehorende' 2% golfoploop. Met die laatste
uitdrukking bedoelt men dat niet meer dan 2%
van de optredende golven tijdens het storm
vloedhoogwater over de zeewering mag slaan.
Samenvattend: er wordt verondersteld dat een
zeewering bezwijkt bij de overschrijding van
één bepaalde stormvloedstand die gepaard
gaat met één bepaalde 2% golfoploop. Deze be
nadering wordt de deterministische benadering
genoemd, omdat slechts één combinatie van
een waterstand en een golftoestand bepalend
geacht wordt voor het bezwijken van een hoog
waterkering. Bij het ontwerpen van de storm
vloedkering werd tot voor kort een overeen
komstige gedachtengang gevolgd. De storm
vloedkering werd dus gedimensioneerd op
171