de verhouding tussen korrel- en waterspanning
ontstaan. Het verschil in waterspanning, dat ook
cyclisch varieert, levert een verhang op, waar
door het water met een bepaalde snelheid gaat
afstromen. Dit verhang dient bekend te zijn, om
dat de korrelsamenstelling van de filterlagen
hiertegen bestand moet zijn. Bovengenoemde
overwegingen, die enerzijds de deformaties en
anderzijds de verhangen betreffen, maakten het
noodzakelijk meer betrouwbare informatie te
verkrijgen aan de hand van grootschalige mo-
delproeven, om het gedrag van de stormvloed
kering beterte kunnen voorspellen.
Dit voorspellen gebeurt in de eerste plaats
direct doordat men de schaalproefresultaten
met behulp van schaalregels vertaalt naar de
werkelijkheid. In detweede plaats bieden de
proefmodellen, mits voldoende geïnstrumen
teerd, gelegenheid de gehanteerde rekenmo
dellente toetsen en te verbeteren. Hiermee
wordt indirect een betere voorspellings
methodiek verkregen.
Om praktische redenen, die verband houden
met beschikbare faciliteiten, mankracht, kosten
en planning, is evenals bij de puttenfundering,
gekozen voor een modelproef op schaal 1:10.
Te Kats, Noord-Beveland, zijn hiertoe in een
grote betonnen bak van 10 m breed, 25 m lang
en 4,5 m hoog 1:10- modellen van de pijler be
proefd. Hetenewaseen pijlermodel meteen
voetplaat van 2,5 x 6,0 m - proef M1 - terwijl
de ander een voetplaat had van 2,5 x 5,0 m -
proef M2. De afmetingen van de bak waren vol
doende groot om ongewenste beïnvloeding van
de deformaties van het model te voorkomen. De
ondergrond werd in de bak nagebootst door het
storten van Oosterscheldezand, dat vervolgens
werd verdicht, gedeeltelijk met een trilplaat, ge
deeltelijk met trilnaalden. De pleistocene en
holocene dichtheid van het zand in de werkelij
ke Oosterschelde kon hiermee redelijk goed
worden gereproduceerd. Speciale zorg is be
steed aan de opbouw van het zandbed; getracht
werd zo weinig mogelijk lucht tussen de korrels
in te sluiten. De ingesloten luchthoeveelheid be
paalt namelijk mede de verhouding tussen wa
ter- en korrelspanningen in de ondergrond. Ook
het grovere materiaal voor de drempel en het
funderingsbed is op verkleinde schaal laagsge
wijze in de proefopstelling aangebracht. De
proef is zodanig uitgevoerd dat de invloed van
de naast gelegen pijlers op het gedrag van de te
onderzoeken pijler goed tot uitdrukking kwam.
Hiertoe werden precies midden tussen twee pij
lers twee verticale symmetriewanden geplaatst.
Het schaalmodel werd belast door middel van
een hydraulische vijzel, gestuurd dooreen voor
af geprogrammeerde functiegenerator, waar-
Fig. 4. De invloed van de
oppervlakte van de
pijlervoetbodem op de rotatie
van de pijler
Fig. 5. Gemeten
waterspanningen in de
ondergrond van het model
tijdens de simulatie van een
supergolf
De opbouw van de
proefopstelling te Kats. Het
onderste deel van de pijler is al
ingebouwd in de drempel