en afvalstoffen. Tenslotte omvat de studie van
de waterbeweging nog het onderzoek van golf-
belastingen op de waterbouwkundige construc
ties en op de bodem. Een groot aantal van de
meetgrootheden die nodig zijn voor de studie
van de waterbeweging, wordt ook al voor an
dere doelstellingen van HISTOS ingewonnen.
Het meten van debieten bevindt zich echter nog
in een ontwikkelingsstadium, en het zal daarom
nog relatief veel inspanning vergen om tot een
operationeel meetsysteem te komen. Ook naar
systemen om golfrichting te meten moet nog
gericht onderzoek worden verricht. Conditiebe
waking vormt bij grote waterbouwkundige wer
ken een vast onderdeel van het beheer. Het doel
ervan is wijzigingen te signaleren in de ople
veringssituatie van het werken de directe
omgeving. Op basis van deze signalering kun
nen dan maatregelen genomen worden.
Bij waterkeringen kunnen die wijzigingen be
staan in veranderingen in de ligging van de
vooroever, zettingen en klink of kwaliteitsveran
deringen van de bekleding die van invloed kun
nen zijn op het functioneren als waterkering.
In het geval van de stormvloedkering is er nog
een extra motief voor de conditiebewaking.
Voor het ontwerp van de stormvloedkering
wordt een enorme hoeveelheid onderzoek uit
gevoerd, waarbij onder meer veel baanbrekend
werk wordt gedaan om inzicht te krijgen in fysi
sche processen en om ze toegankelijk te maken
voor berekeningen. We denken met name aan
het onderzoek naar de natuurrandvoorwaarden
en belastingen en het gedrag van de constructie
tijdens zulke belastingen. Deformatie van pij
lers en drempel en het in trilling raken van de
schuiven zijn de meest in het oog springende
aspecten van dit gedrag. De deformaties wor
den in belangrijke mate bepaald door de wissel
werking tussen pijler, funderingsbed en onder
grond. Het optreden van statische, quasi-stati-
sche en cyclische verhangen is een bijzonder
aspect van die wisselwerking. Het toetsen van
de resultaten van het onderzoek aan waarne
mingen in de gereedgekomen stormvloedke
ring zelf zal ons inzicht verschaffen in de waarde
van de onderzoeksresultaten en in de kwaliteit
van de gehanteerde methodieken. De betrouw
baarheid van de methodieken wordt hierdoor
verhoogd.
De conditiebewaking kan worden uitgevoerd
met behulp van bestaande en nieuwe 'remote
sensing'-technieken. Daarmee kan de geometri
sche ontwikkeling van de ontgrondingskuilen
worden gevolgd en de ligging van de bodembe
scherming, de stortbedden en de drempel wor
den bewaakt. Daarnaast dienen in de naaste
omgeving van de kering hydraulische randvoor
waarden gemeten te worden. In de kering zelf
worden sensoren geïnstalleerd voor het meten
van belastingen, trillingen, deformaties - vooral
elastische - en waterspanningen. Een informa
tiesysteem zal alle meetsignalen verwerken.
De informatiestroom
De informatie voor de werkbaarheidsverwach
ting en -bewaking en de studie van de waterbe
weging in de mond van het bekken van de Oos-
terschelde wordt centraal verzameld en behan
deld in het kantoor van de Deltadienst in Zierik-
zee. Hiertoe wordt het Verwerkings-Centrum
Zierikzee ingericht en wordt een operationele
hydro-meteo-dienst geformeerd, bestaande uit
hydraulici van de afdeling Zierikzee en meteo
rologen van de plaatselijke afdeling van het
KNMI. De gewenste informatie bestaat enerzijds
uit voorspellingen en anderzijds uit metingen.
Elke drie uur worden er plaatselijke weersver
wachtingen opgesteld. Daarbij wordt gebruik
gemaakt van het nationale en internationale
meteorologische communicatienet. Er gaat een
bulletin uit, waarin karakteristieke grootheden
zoals temperatuur, zicht, onweer en windsnel
heid en -richting worden vermeld.
De verticale getijbeweging op een aantal karak
teristieke plaatsen in de Oosterscheldemond en
ter plaatse van de compartimenteringsdammen
wordt voor een periode van een jaar vooruit
voorspeld. Men gaat daarbij uit van getij-analy
ses van waarnemingen op dezelfde lokaties in
het voorafgaande jaar. Voorafgaand aan elk ko
mend hoog en laag water wordt de lange-ter-
mijnvoorspelling gecorrigeerd voor de meteo
rologische verstoringen. Daarbij wordt gebruik
gemaakt van de lokale weerkaart, een numeriek
model en van waarnemingen op de Noordzee.
De stroomsnelheden worden op drie plaatsen
langs het tracé van de toekomstige stormvloed
kering voorspeld. Ook bij de compartimente
ringsdammen wordt de plaatselijke stroomsnel
heid voorspeld. In alle gevallen gaat het om de
extreme waarden van de stroomsnelheid, die
afgeleid worden van de verticale getijbeweging.
De voorspelling wordt bewaakt en verbeterd
door het meten van de werkelijke stroomsnel
heid na elke voorspelling.
De deining ter plekke van de stormvloedkering
in aanbouw wordt gegenereerd op de Noord
zee; ze kan worden voorspeld met behulp van
een mathematisch model. Het KNMI heeft een
numeriek golfopwekkingsmodel ontwikkeld,
GONO genaamd. Het model is gebaseerd op de
energieoverdracht van windvelden op het wa
ter. Elke 6 uur zal het een prognose van deining
en zeegang leveren in een groot aantal raster-
punten, verdeeld over de gehele Noordzee. De
prognose geeft de verwachte waarden voor de
496
