ming te kunnen beoordelen zou voor iedere
plaats in de drie sluitgaten bekend moeten zijn
welke hydraulische omstandigheden er optre
den. Dat is omslachtig en vergt zeer kostbaar
modelonderzoek. Liever heeft men daarom ge
zocht naar een eenvoudige maatstaf ter beoor
deling van de zanddichtheid. Die werd gevon
den in de stroomstabiliteit van stortsteen van de
sortering 60/300 kg. Bij oriënterende modelon
derzoeken naar de zanddichtheid van blokken-
matten bleek dat deze bodembescherming in
voldoende mate zand dicht is in al die situaties
waarin stortsteen 60/300 kg stabiel blijft. Een zand-
dichtheidscriterium was daarmee vertaald in een
stabiliteitscriterium. Door in het Waterloopkun
dig Laboratorium de stabiliteitsgrenzen van de
ze steen te onderzoeken, kon de breedte van de
stortebedden worden bepaald. De bijgevoegde
foto maakt het resultaat zichtbaar van een on
derzoek naar de stabiliteit van verschillende
soorten stortsteen op de stortebedden, in situa
ties met een weigerende schuif.
Voor het nader uitwerken van de tweede grens-
toestand is inzicht vereist in de factoren die er
toe kunnen leiden dat de gesloten asfaltmas-
tiek laag wordt opgetild. Zulk optillen wordt
teweeggebracht door drukverschillen aan de
boven- en de onderkant van de mat. Ze kunnen
ontstaan zowel door het verval, het verschil in
waterhoogte - dus over de gesloten kering - als
door de stroomomstandigheden tijdens een
weigerende schuif; maar ook door de golfbewe
ging, met name aan de zeezijde van de kering.
Onderzoek met een elektrisch analogon toonde
aan dat het drukverschil over de dichte laag ge
ring blijft wanneer het gedeelte tussen de drem
pel en het gesloten deel wordt opengehouden.
Hoe de over- en onderdrukken ten gevolge van
dynamische golf- en stroombelasting verlopen,
is een complexe materie. Modelonderzoek heeft
uitgewezen dat er onder de maatgevende om
standigheden inderdaad drukverschillen kunnen
optreden. Niet slechts de grootte van over- en
onderdrukken op het gesloten deel is echter van
belang, ook de tijdsduur van de drukbelasting,
en de mate waarin de toestroming van grond
water kan plaatsvinden; ook de mechanische ei
genschappen van de laag zijn mede bepalend
voor het gedrag ervan.
Hoewel het onderzoek nog niet is afgerond,
wordt verwacht dat de ontworpen mastieklaag
niet noemenswaardig zal worden opgelicht.
Mochten de resultaten van het onderzoek op dit
punt evenwel tegenvallen, dan kan de mastiek
laag alsnog plaatselijk met stortsteen worden
verzwaard. Het stortebed is ook met deze ver
zwaring echter nog goedkoper dan een verge
lijkbare filtervariant. Bovendien is het op deze
wijze mogelijk gebleken met de - om plan-
nings-technische redenen noodzakelijke - aan
leg van de stortebedden te beginnen voordat
het ontwerp in al zijn facetten was afgerond. De
stortebedden worden aangelegd met behulp
van het asfaltschip 'Jan Heymans', dat indertijd
ook de asfaltmastiekbodembescherming in het
Brouwershavense Gat heeft aangebracht. Inmid
dels is het eerste deel van de mastiek stortebed-
denaande Oosterscheldezijde van het sluitgat
Roompot gereedgekomen. Aan de hand van de
beschikbare produktiegegevens en van de dik-
teprikken die op het gemaakte werk zijn uitge
voerd, wordt de kwaliteit van het gehele uitvoe
ringsproces nadergeanalyseerd. Eventuele bij
sturing aandehandvan deze analyse kan in de
loop van de werkzaamheden plaatsvinden.
16
