De inventarisatie van metaalniveaus in de orga
nismen zoals afgebeeld in figuur 5 leverde als
algemene conclusie op, dat vooral de gehalten
aan cadmium, zinkenkoperinde organismen
op het traject Lobith-Haringvliet belangrijk ho
ger waren dan in de randmeren van het IJssel-
meer, die als een soort basisniveau kunnen fun
geren. Arseen en kwik komen in betrekkelijk la
ge concentraties voor. Er is een zekere variatie
in de gemeten gehaltes per plaats, veroorzaakt
door verschillen tussen soorten organismen,
door verschillen in leeftijd of grootteklasse per
soort, door te kleine monsters van sommige or
ganismen en door variatie in de gehaltes van de
vier verschijningsvormen. Ten opzichte van de
variatie in metingen van opgeloste metalen in
water is de variatie in organismen, evenals in
sediment, echter laag, omdat de gehaltes van
het omringende water enigszins worden geïnte
greerd. Sommige organismen bleken op een
aantal plaatsen niet of nauwelijks te bemonste
ren.
Tubificiden bij voorbeeld kwamen tot 1973 in
ruime mate voor op het Hollands Diep en het
Haringvliet en werden daar zelfs verzameld
voor de handel en verkocht als aquariumvoer
onder de naam 'tubifex'. In een paar weken tijd
zijn ze echter verdwenen en tot op heden niet te
ruggekeerd. Het is wellicht niet toevallig dat de
tafeleend, een predator van onder meer tubifici
den, vanaf 1973 op deze overwinteringsplaat
sen ook veel minder voorkomt.
Het bleek niet goed mogelijk te zijn op grond
van de resultaten van de inventariserende me
tingen te komen tot duidelijke uitspraken over
mogelijke verbanden tussen metaalniveaus in
de vier verschijningsvormen en in organismen.
Tabel 1 Metaalgehaltes in zwevend materiaal (A) en bodemsediment (B)
Zink
Koper
Cadmium
Lood
A
B
A
B
A
B
A
B
Waal
1650
1650
275
300
35
37
475
400
Hollands Diep
2050
1350
300
200
40
25
475
325
Haringvliet
1950
1350
200
150
20
17
475
300
Tabel 2 Metaalgehaltes in oppervlaktewater (C) en poriënwater (D)
Zink
Koper
Cadmium
Lood
C
D
C
D
C
D
C
D
Waal
80
20
5
7
1.5
3.0
1.5
25
Hollands Diep
45
40
3
7
1.0
3.0
2.0
25
Haringvliet
25
70
3
8
0.5
5.0
3.0
100
216
O,
/o
CADMIUM
V
•*.j
5.0 6.0 7.0 8.0 9.)
-> pH
Fig. 6. Verband tussen Cad-
mium-gehalte en zuurgraad.
Europoort te Rotterdam. Op d 5
achtergrond de vaargeul naar
zee.
