De jachtensluizen in de
Philipsdam
In September 1976 werden bij Koninklijk Besluit
de afmetingen en de situering van de sluizen in
de Philipsdam vastgesteld. In Bericht 82 (no
vember 1977) is een beschrijving gegeven van
de duwvaartsluizen in de Philipsdam. In dit arti
kel gaan we nader in op het ontwerp van de
jachtensluizen.
Ten behoeve van de recreatievaart worden twee
afzonderlijke jachtensluizen gebouwd; voorlo
pig wordt echter alleen de zuidelijke sluis opera
tioneel gemaakt. De jachtensluizen zijn nodig
om de beroeps- en pleziervaart te scheiden en
om een effectieve scheiding van het zoute water
van de Oosterschelde en het zoete water van
het Volkerak te bereiken. Bovendien voorkomen
ze dat er capaciteitsverlies optreedt bij de duw
vaartsluizen door het meeschutten van jachten.
Ter bepaling van de afmetingen en het aantal
sluizen is met name gekeken naar seizoeninten
siteiten in de periode mei t/m september bij de
Volkeraksluizen, die voor het aanbod bij de slui
zen in de Philipsdam het belangrijkst zijn. Het
betrokken gebied blijkt wat betreft de recreatie-
vaart een duidelijk groeigebied te zijn. Een be
trouwbare prognose voor de recreatievaart op
middellange en langere termijn is momenteel
moeilijk te geven. Een indicatie van het aantal te
verwachten schepen kan echter verkregen wor
den op grond van het volgende.
Het toekomstig botenbezit in Nederland wordt
geraamd op 300 000 vaartuigen, nog vóór het
jaar 2000. In 1976 bedroeg het 140 000 vaartui
gen. Bovendien moet rekening gehouden wor
den met een groei van het aantal buitenlanders
in het Deltagebied.
Rondom het IJsselmeer en in het Deltagebied
zal de groei van het aantal ligplaatsen het
sterkst zijn. In de Nieuwe Inrichtingsschets voor
het Grevelingenmeer wordt voor 1985 een jacht
havencapaciteit van 6150 ligplaatsen ge
noemd, het viervoudige van 1975. De jachten
sluizen in de Philipsdam zullen met name veel
aanbod krijgen van doorgaande recreatievaart
op de route Volkerak-Grevelingenmeer en Oos
terschelde, Uit het Structuurschema Vaarwegen
blijkt nu dat de intensiteit van deze doorgaande
324
vaart veel sterker toeneemt dan het botenbezit.
Het wegvallen van het getij op het Volkerak zal
dit water toegankelijk maken voor een groter
aantal watersporters. Het Grevelingenmeer
wordt vanuit het noordelijk Deltagebied bereik
baar, nagenoeg zonder dat men getijstromin
gen passeert; dit is vooral voor de kleinere
schepen belangrijk.
Vooralsnog wordt voor het jaar 2000 rekening
gehouden met een seizoentotaal van 60 a 80 00(
recreatievaartuigen bij de Philipsdam. In figuur
2 is een prognose gegeven van het verwachte
aanbod, met de bijbehorende spreiding.
Ter bepaling van de afmetingen van de jach-
tensluis zijn twee sluizen met elkaar vergeleken
een van 9 m x 75 m en een van 16 m x 142 m.
Uit berekeningen, gebaseerd op resultaten van
onderzoekingen bij druk belaste recreatiedoor
gangen in 1976-de sluis te Staveren, van 9 m x
70 m, en die te Bruinisse, van 16 x 142 m-volge i
Fig. 1Ontwikkeling van de
recreatievaart in het Deltage
bied, afgemeten aan enkele
sluispassages.
Fig. 2. Behoefte aan en capa
citeit van de jachtensluizen in e
Philipsdam.
Fig. 3. Capaciteitsverliesvan
vergelijkbare sluizen voorde
beroepsvaart.